اختصاصی گروه فرهنگ و هنر یکتاپرس/
کتاب های غزل: «نامتعارف» و «موریانگی» آثار دکتر سید مهدی نژادهاشمی
مجموعه غزل با نام نامتعارف توسط انتشارات ایهام در سال 1401 مجوز نشر گرفته است این مجموعه 170 صفحه ای دارای غزل هایی نامتعارف به سبب فرم و جنبه های معنا گرایی آن است که درمقایسه با کتاب موریانگی که بیشتر ساختار نئوکلاسیک دارد متفاوت است.
کتاب غزل موریانگی توسط انتشارات آنان در سال 1402 مجوز نشر گرفته است این مجموعه 98 صفحه می باشد که غزل هایی با پشت زمینه ی نئوکلاسیک است وعموما ساختار متفاوتی از لحاظ فرمی غزل کلاسیک ندارد زبان هردومجموعه زبان غزلهای خراسانی است که نویسنده سعی کرده است کمترین میزان استفاده از آرکائیک زبانی را داشته باشد.
نویسنده ی مجموعه نامتعارف که به زودی در دسترس علاقه مندان قرار می گیرد، بر این عقیده است ظرفیت غزل، ازآنچه در غزل قدما با آن روبرو هستیم می تواند پا را فراتر گذاشته، از جنبه های اغنای مخاطب، مفهوم گرایی، چند بُعدی نگری و حتی کلیت ظرفیت پسانوگرایی استفاده کند و جان تازه ای به غزل بدمد و با آنچه در سبک های خراسانی، هندی و عراقی مشاهده می کنیم متفاوت جلوه کند.
هرچند از لحاظ فرمی برخی از غزلهای کتاب نامتعارف نوعی بدعت در فرم و موسیقی کلام به حساب می آید شاعر بدون اینکه مانیفست خاصی را ارائه بدهد براین باور است غزل امروز به لحاظ ساختگرایی می تواند متفاوت باشد، بصورتی که می تواند چند پاره جداگانه داشته باشد یا سپید نویسی در آن به لحاظ ساختاری صورت گرفته باشد،با ماهیت تغزل های عاشقانه یا اجتماعی منافات ندارد و از جنبه های رتوریک می تواند از تمامی ظرفیت های کلامی و زیبایی شناسی هنر استفاده کند وبه دنبال اغنای مخاطب باشد. از جنبه ی پوئتیک در صدد القاء مفاهیم چند بعدی برآید. آنچه در ادبیات مدرن و پسانوگرایی نمود بیشتر دارد، اما چرا شاعر معتقد به مانیفست در این نوع نوشتار نیست؟
شاعر معتقد است پیچیدگی ذهنی هنرمند عصر حاضر و عدم تقلید برداری سبب می شود اگر مانیفستی ارائه شود یک فرم مندی و نظام مندی بوجود می آید که با اهداف آنچه صاحب اثر در صدد ارائه آن است در تضاد قرار می گیرد. به نوعی پایان باز در این ساختار دست شاعر را باز می گذارد از ظرفیت های ابداعی و گاها خلقی خود بهره ی بیشتری ببرد.
نکته حائز اهمیت در ارائه ی این نوع اشعار عدم تقید به حصار و مرز چینی های ادبیات کلاسیک است آنچه در نظام عروضی کلاسیک، قافیه به حساب نمی آید از قبیل قاضی، رازی، یا حذف عین به لحاظ شنیداری، شاعر به این قیدو بندها خود آگاه پایبند نیست و از لحاظ زبانی سبک روان خراسانی بدون استفاده از واژه های منسوخ شده در کلام روز مره شیوه ی زبانی شاعر بوده و معتقد است اگر درادبیات اداری یا محاوره ی روزمره با زبان معیار از حروفی مانند (ز، کز، یا کلمات و ترکیباتی مانند یار، زلفکان، رخان) استفاده نمی شود در ادبیات و فرم سازی های جدید نیز جایگاهی نخواهد داشت.
هرچند به لحاظ آرکائیک زبانی بخواهد تشخص به مخاطب بدهد شاعر این دو مجموعه بر این اعتقاد است اگر از واژه ای کلاسیک در این دومجموعه استفاده شده است به نحوی استفاده شده که ساختار آن اثر را زیر سوال نمی برد و جنبه ی زیبایی شناسی به لحاظ تبادرهای لفظی و معنایی به خود می گیرد، هدف پیوند ذهنِ چند بعد گرایانه با گذشته، حال و آینده است نویسنده این دومجموعه نامزدی جایزه ی کتاب سال شعر خبرنگاران را در سال 1401 و نامزدی جایزه ادبی الوند را در سال 1402 در کارنامه ی خود دارد و علت آن را محک ارزیابی می داند. دغدغه ی ذهنی نویسنده این است که نکند آن راهی که وقت و سرمایه ی فکری خود را برای آن صرف می کند بیراهه ای بیش نباشد ؟
انتهای پیام/
دبیر گروه فرهنگ و هنر: رضوان ابوترابی
