به گزارش گروه اجتماعی یکتاپرس، یکی از چالش برانگیزترین مسالهها برای والدین کودکان مبتلا به بیش فعالی، درمان این مشکل و تربیت فرزند دلبندشان به بهترین نحو ممکن و تخلیه کردن انرژی بی حد و مرز آنها است تا بدین ترتیب از عوارض ADHD همچون افت تحصیلی، پرخاشگری و ... جلوگیری کنند. در ادامه این مقاله شما را با ورزشهای مناسب برای کودکان بیش فعال آشنا میکنیم. اگر دوست دارید که بدانید اهمیت ورزشهای مناسب برای کودکان بیش فعال چیست، چرا ورزش برای بیش فعالی مفید است و کدامیک از فعالیتهای بدنی برای کنترل بیش فعالی بهتر عمل میکنند، با ما در این مقاله همراه شوید.
اختلال کمبود توجه یا بیش فعالی (ADHD) یکی از اختلالات رشدی عصبی است که به طور معمول در دوران کودکی تشخیص داده میشود. البته ADHD فقط کودکان را درگیر نکرده و افراد بالغ و بزرگسال نیز ممکن است به این بیماری مبتلا باشند. بر اساس آخرین آمارها، در حدود ۵.۱ میلیون کودک در سرتاسر جهان از مشکل اختلال نقص توجه یا همان بیش فعالی رنج میبرند که بیشترین شیوع آن در کودکان ۱۱ تا ۱۴ ساله دیده شده است.
اگر شما هم در خانواده خود کوچولویی داشته باشید که از مشکل اختلال نقص توجه رنج میبرد، به خوبی میدانید که کنار آمدن با رفتارهای چنین بچههایی تا چه حد سخت و طاقت فرسا است و بنابراین احتمالا علاوه بر درمان معمول که شامل مشاوره و دارو درمانی است، به دنبال راهکارهای دیگری نیز میگردید که بتوانند به شما در تربیت فرزندتان کمک کنند.
یکی از موثرترین و کم عارضهترین روشهای درمانی بیش فعالی، که نیازی به نسخه یا مراجعه به مطب درمانگر ندارد، کمک گرفتن از ورزشهای مناسب برای کودکان بیش فعال است. در حقیقت ورزش منظم، حتی میتواند نیاز به داروهای محرک را که برای درمان علائم استفاده میشوند، از بین ببرد و یا کاهش دهد.
اگرچه هنوز در این زمینه به مطالعات بیشتری نیاز است، اما بر اساس دادههای کنونی، ورزش کردن از طریق راههای زیر میتواند به کاهش علائم بیش فعالی کمک کند:
- تخلیه انرژی: یکی از ویژگیهای بارز ADHD، رفتار ناپایدار، بی قراری و فعالیت بیش از حد در اثر فزونی انرژی است؛ بنابراین برای آزاد کردن این انرژی بی حد وحصر، حرکات ورزشی توصیه میشوند تا این بچهها بتوانند انرژی خود را حسابی تخلیه کنند.
- بهبود وضعیت انتقال دهندههای عصبی: ورزش فقط برای تقویت عضلات مفید نبوده و میتواند بر روی مغز نیز تاثیر زیادی داشته باشد. تحقیقات نشان داده اند که ورزش کردن منجر به رشد سلولهای عصبی جدید میشود. به علاوه وقتی بچهها ورزش میکنند، مواد شیمیایی موسوم به انتقال دهندههای عصبی همچون دوپامین و نوراپی نفرین در مغز آنها تقویت میشوند. از آن جهت که داروهای محرک مورد استفاده برای درمان بیش فعالی، بر اساس افزایش مقدار همین مواد شیمیایی در مغز کار میکنند، بنابراین منطقی است که تمرینات منظم ورزشی، تأثیراتی مشابه به این داروها داشته باشند. وجهه مثبت ورزش در این است که عوارض جانبی این داروها را ندارد. همچنین ورزش کردن میزان فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) را افزایش میدهد که سطوح بالاتر آن مستقیماً با افزایش میزان یادگیری ارتباط دارد.
- افزایش جریان خون در مغز: کودکان مبتلا به بیش فعالی ممکن است در قسمتهایی از مغز خود، جریان خون کمتری داشته باشند که در نتیجه آن ویژگیهایی همچون فکر کردن، برنامه ریزی، احساسات و رفتار و اخلاق تحت تاثیر قرار میگیرند. با ورزش کردن جریان خون در مغز افزایش یافته و این توانمندیها بهبود مییابند.
- بهبود رگهای خونی: ورزش رگهای خونی و ساختار مغز را بهبود میبخشد که به تقویت توانایی تفکر کمک میکند.
- بهبود فعالیت مغزی: ورزش باعث افزایش فعالیت در قسمتهایی از مغز شده که مربوط به رفتار و توجه کردن هستند.
- افزایش اثربخشی داروهای بیش فعالی
تحقیقاتی که در زمینه تاثیرات ورزش بر کودکان بیش فعال انجام شده اند، نشان میدهند که پیروی از یک برنامه منظم ورزشی، با سطح متوسط تا شدید که شامل حرکتهای پیچیده نیز باشد، حداقل برای ۴ یا ۵ روز در هفته و هر بار به مدت ۳۰ تا ۴۰ دقیقه، میتواند تا حد زیادی به رفع علائم ADHD کمک کند. از نظر متخصصین، بهترین انتخابهای ورزشی برای بچههای بیش فعال عبارتند از:
۱. گشت و گذار در طبیعت: ورزشهای مناسب برای کودکان بیش فعال همانند راه رفتن و یا دویدن در طبیعت و خصوصا در محیطی سرسبز، به کنترل علائم بیش فعالی کمک زیادی کرده و قدرت تمرکز کردن و یادگیری را در این بچهها بهبود میبخشد. انجام دادن فعالیتهای خارج از منزل مانند پیک نیک، ماهیگیری یا حتی دویدن در جنگل گزینههای خوبی هستند که میتوانید به آنها فکر کنید.
۲. رقصیدن: رقصیدن یک فعالیت بی نظیر برای بچههایی است که انرژی اضافی برای سوزاندن دارند. به علاوه روشی مفرح برای لذت بردن از اوقات مشترک میان والدین و فرزندانشان به شمار میرود. برای این کار، کافی است تا لیستی از آهنگهای پرانرژی که همه را ترغیب میکند که از جای خود بلند شده و شروع به رقصیدن کنند، را تهیه کنید. اگر نیم ساعت رقص بی وقفه برای شما یا بچه هایتان زیاد به نظر میرسد، میتوانید در طی روز، به دفعات برای مدتهای کوتاه این کار را انجام دهید.
۳. فعالیتهای هوازی: اگرچه هر نوع ورزش هوازی که به بچههای بیش فعال در سوزاندن انرژی بیش از حدشان کمک میکند، میتواند اثرات مفیدی داشته باشد، اما برخی از انواع این فعالیت ها، بیشتر از بقیه، به بهبود تمرکز ذهنی کمک کرده و تواناییهای شناختی را نیز افزایش میدهند؛ بنابراین برای کسب بهترین نتیجه، تمریناتی را انتخاب کنید که هم هوازی بوده و هم نیازمند تمرکز کردن باشند. شنا کردن، دوچرخه سواری، طناب بازی، پریدن روی ترامپولین، تمرینات ایروبیک و دویدن گزینههای مناسبی هستند. به علاوه یک بازی ساده و بی هزینه که در منزل میتوانید آن را انجام دهید، این است که به فرزندتان بگویید تصور کند کف زمین از گدازههای داغ و سوزاننده ساخته شده است و فقط در نقاط تعیین شده توسط شما، از سوختگی در امان خواهد بود. حالا او را به چالش بکشید تا بدون اینکه بسوزد، از یک سو به سوی دیگر زمین برود. این بازی هم هوازی بوده و هم هماهنگی و دقت زیادی را میطلبد.
۴. هنرهای رزمی: بسیاری از کودکان از یادگیری هنرهای رزمی لذت میبرند، زیرا میتوانند حرکات متنوعی را انجام دهند که باعث تخلیه هیجانات و انرژی آنها میشوند. ورزشهایی مانند کاراته، تکواندو یا کنگ فو، تمرینات سرگرم کنندهای هستند که به بهبود تمرکز ذهنی کمک میکنند.
۵. ژیمناستیک و یوگا
۶. کوهنوردی
۷. تمرینات فکری: ورزش تنها به بعد جسمی محدود نشده و بنابراین تمرینات فکری مانند شطرنج یا منچ که مغز را ورزش داده و سبب افزایش تمرکز میشوند، نیز انتخابهای جذابی برای کودکان بیش فعال به شمار میروند.
۸. ورزشهای تیمی: اگرچه ورزشهای تیمی روابط اجتماعی بچههای بیش فعال را تقویت میکنند، اما، چون در این ورزشها بچهها نمیتوانند حداکثر میزان تمرکز فردی را داشته باشند، بنابراین در انتهای لیست قرار میگیرند. اما در میان آنها سه ورزش فوتبال، بسکتبال و والیبال به دلیل جنب و جوش زیاد و زمان استراحت کم، میتوانند انتخابهای خوبی باشند.
در انتها، فراموش نکنید مهمترین نکته در هنگام انتخاب ورزشهای مناسب برای کودکان بیش فعال، یافتن گزینهای است که هر دوی شما و به ویژه کودکتان از انجام دادن آن لذت میبرید و در عین حال، به آن پایبند خواهید ماند.
انتهای پیام/