توافقنامه جامع ۲۰ساله راهبردی ایران و روسیه روز جمعه - ۲۸ دیماه - در جریان سفر مسعود پزشکیان رئیسجمهوری اسلامی ایران به روسیه به امضای روسای جمهور دو کشور رسید؛ توافقی که در بستر شرایط منطقهای و بینالمللی، رویدادی مهم بهویژه از ابعاد اقتصادی تلقی شود.
ارتباط عمیقتر اقتصادی ایران و روسیه باتوجهبه عضویت دو کشور در سازمان همکاری شانگهای و پیمان بریکس میتواند در ابعاد اقتصادی به اهمیت بیشتر این توافق بیفزاید. معاهده مشارکت جامع راهبردی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فدراتیو روسیه مشتمل بر ۴۷ ماده است که همه حوزهها را در برمیگیرد.
ماده ۲۲ این معاهده به همکاری در حوزه انرژی اختصاص دارد؛ برایناساس طرفهای متعاهد همکاری در حوزه نفت و گاز را بر اساس اصول برابری و سودمندی متقابل گسترش خواهند داد و اقداماتی را برای افزایش امنیت انرژی طرفهای متعاهد از طریق استفاده بهینه از منابع سوخت و انرژی اتخاذ خواهند کرد.
برایناساس طرفهای متعاهد همکاری دوجانبه در حوزه انرژی را در این زمینههای گسترش خواهند داد: همکاری علمی و فنی، تبادل تجربیات و بهکارگیری فناوریهای روز و پیشرفته در استخراج، فراوری و حملونقل نفت و گاز؛ مساعدت به شرکتها و سازمانهای ایرانی و روسی در بخش سوخت و انرژی جهت گسترش همکاریها از جمله عرضه انرژی و عملیات سوآپ؛ تشویق سرمایهگذاری در چارچوب همکاری دوجانبه در پروژههای توسعه میادین نفتی و گازی در قلمرو طرفهای متعاهد؛ تشویق پروژههای زیربنایی حائز اهمیت برای تأمین امنیت انرژی جهانی و منطقهای؛ تأمین دسترسی بدون تبعیض به بازارهای بینالمللی انرژی و افزایش رقابتپذیری آنها؛ همکاری و اجرای یک سیاست هماهنگ در چارچوب مجامع بینالمللی انرژی مانند مجمع کشورهای صادرکننده گاز و اوپک پلاس.
علاوه بر این طرفهای متعاهد سطح همکاری، تبادل نظر و تجربیات در زمینه منابع تجدیدپذیر انرژی را ارتقا خواهند داد.
بر اساس ماده ۲۵، طرفهای متعاهد همکاری گمرکی از جمله اجرای پروژههای ایجاد یک کریدور تسهیل شده گمرکی، شناسایی متقابل برنامههای فعالان اقتصادی مجاز بهمنظور تشویق به ایجاد زنجیرههای امن تأمین کالا، سازماندهی همکاریهای اداری و تبادل اطلاعات گمرکی بین نهادهای گمرکی خود را انجام خواهند داد.
بر مبنای ماده ۲۶ نیز طرفهای متعاهد بهمنظور پیشبرد رقابت منصفانه در بازارهای ملی و ارتقای سطح رفاه مردم، همکاری در زمینه سیاست ضد انحصاری را گسترش خواهند داد.
بر اساس ماده ۲۷ طرفهای متعاهد در موضوعاتی مانند شناسایی متقابل استانداردها، نتایج آزمایشها و گواهیهای انطباق، استفاده مستقیم از استانداردها، تبادل تجربیات و پیشرفتهای جدید در زمینه تأمین همسانی اندازهگیری، آموزش کارشناسان و گسترش شناسایی نتایج آزمایشها بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه، همکاریها را توسعه خواهند داد.
ماده ۳۵ این معاهده به توسعه روابط گردشگری اختصاص دارد که بر اساس آن طرفﻫﺎی متعاهد از همکاریهای گسترده در بخشهای دولتی و خصوصی در زمینههای ترویج میراثفرهنگی، گردشگری، هنرها و صنایعدستی بهمنظور افزایش آگاهی مردم نسبت به غنای اجتماعی - فرهنگی و جاذبههای مختلف گردشگری جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه حمایت نموده و ارتباط مستقیم میان سازمانهای گردشگری خود را ترغیب خواهند کرد.
بر مبنای ماده ۳۹ طرفهای متعاهد در زمینه حفاظت از محیطزیست از طریق تبادل تجربیات در استفاده منطقی از منابع طبیعی، ارائه فناوریهای دوستدار محیطزیست و اجرای اقدامات حفاظت از محیطزیست همکاری خواهند کرد.
ماده ۴۰ نیز مقرر کرده است که طرفهای متعاهد همکاری، تبادل نظر و تجربه در زمینه مدیریت منابع آبی را تسهیل خواهند نمود.