ماریا پریماشنکو، نماد صلح و هویت

ماریا پریماشنکو《 نماد صلح و هویت 》
آشنایی با میراث دارهنر و فرهنگ بومی اوکراین                                                                               نوشته: سعیدجهانپولاد

■ ماریا پریماشنکو، نقاش اوکراینی که به نماد  هویت و صلح تبدیل شد.
ماریا پریماشنکو یکی از شخصیت های بزرگ میراث فرهنگی و هویتی اوکراین است. برخی از نقاشی‌های اش در موزه ایوانکیف قرار داشت که تا حدی در اثر حملات روسیه تخریب شده است. زن دهقان اوکراینی، نقاشی خودآموخته، چهره ای از هنر ساده و فولکلور در عصر هنری نائیف. ماریا پریماشنکو "پیکاسو" را با نقاشی های رنگارنگ و خیال انگیز خود مجذوب خود کرد، برخی از نقاشی های ماریا که درمعرض دید قرار گرفته بود و محافظت می شد بر اثر حملات موشکی روسیه در شهر ایوانکیف تخریب  و بعضی ها با کمک مردم، علاقمندان و هنردوستان میراث فرهنگي و بومی اوکراین در زیر بارش موشک‌ها از موزه خارج و در مخفیگاه‌ها و برخی نقاط امن محافظت شد، ماریا پریماشنکو به نماد صلح و هویت اوکراینی تبدیل شده است، ماریا پریماشنکو در سال 1909 در دهکده ای کوچک نه چندان دور از چرنوبیل به دنیا آمد. در کودکی و پس از سالها بعد  از فلج اطفال رنج می برد و سلامتی شکننده ای را از این فلج تا آخر عمر گرانبار خودش به نصیب برد، ایرینا اسلاوینسکا، روزنامه نگار اوکراینی درباره او می نویسد و خاطره ای از او را یادآوری می کند: "وقتی کوچک بود، روزی در کنار رودخانه قدم می زد، خاک رس آبی رنگی را یافت، رنگ آبی مسحور کننده ای که  ماریا به قدری فریفته و شیفته آن شد، که تصمیم گرفت از آن برای تزئین خانه خودشان از آن استفاده کند. همسایگانش زیبایی تزئینات اش را تحسین می کردند و  او را تشویق نمودند که خانه های روستایی را تزئین کند، این نوجوان شروع به تزئین خانه های روستای محل زندگی اش کرد، نقوش سنتی تحت عنوان پیسانکا یا افسانه ایی ،  تخم مرغ های تزئین شده عید پاک و نقوشی تلفیقی و ساده، بومی و فولکلوری ماریا پریماشنکو با گواش یا آبرنگ صحنه‌های بوکولیکی و عناصر نمادین فولکلور اوکراینی مانند قزاق‌ها، حیوانات، پرندگان و پوشش گیاهی و نقوشی عجیب و غریب، با رنگ‌های عجیب و غریب و گاهی اوقات ویژگی‌های انسان‌ انگاری یا آنتروپرمورفیکی و طرح‌های پیچیده با تزئینی گلها و آفتابگردان‌ ها و پوشش زیست محیطی که یادآور امپراطوری قزاق های اوکراینی، ساده زیستی و .. هست ایرینا اسلاوینسکا در توصیف نقش رنگ ها زنده در نقاشی های دیواری و تابلوهای ماریا می گوید " رنگ ها در هر تابلو دیواری تغییر محسوسی با محیط اطراف پیدا می کنند، نوعی همخوانی و همپوشانی زنده، گرم و پویا، گاه کمرنگ و گاه چنان پر رنگ که می شود اینطور تحلیل کرد که رنگ های کمی در مغازه های روستای آنزمان موجود بوده و نقاش می باید آن ها را از رنگ های طبیعی و پوشش گیاهی استخراج کرده باشد، اما به مرور با توسعه صنایع شیمیایی، رنگ های روغنی و ..به صورت کاملا روشن تر و شفاف در این نقوش ظاهر می شوند، رنگ های نارنجی، لیمویی و زرد، آبی یا نیلی و صورتی بسیار  روشن، ماریای جوان به سرعت شهرت محلی خاصی به دست می آورد که توسط هنرمندان آوانگارد آنزمان مورد استقبال قرار می گیرد، ماریا و نقاشی هایش را به کیف دعوت می کنند و برخی از نقاشی هایش در نمایشگاه‌ها و گالری های پاریس به نمایش گذاشته می شود، ماریا  هرگز روستای خود را ترک نمی‌کند، باور دارد که الهام‌بخش آثارش محیط زیست روستایی اش هست که رویاهای او را می سازند، آثار ماریا تداعی کننده سوررئالیسم هستند و پیکاسو در هیبت یکی از نقاشی هایش به ماندگاری رسیده است در طول جنگ جهانی دوم، ماریا پریماشنکو فعالیت هنری خود را متوقف کرد. شوهرش در جبهه کشته شد و هرگز جسد همسرش را پیدا نکردند، ماریا همیشه در پایان عمرش در حسرت این موضوع ماند که  نمی دانست، پیکر همسرش در کجا دفن شده است خاطره این سوگواری را در نقاشی او می‌توانیم از طریق نقش یک مقبره گمنام و غیرقابل ردیابی ببینیم، پس از جنگ جهانی دوم، نظام جمهوری سوسیالیستی شوروی در اوکراین ماریا پریماشنکو را به عنوان "هنرمند مردمی" به رسمیت شناخت، اگرچه او رسماً به رسمیت شناخته شده است، نقاشی هایش در قالب هنر رسمی ترویج شده توسط رژیم شوروی هیچگاه برجستگی نیافت، ایرینا اسلاوینسکا باور دارد " هر دو امپراتوری شوروی و روسیه جای و جایگاهی در پانتئون "هنرمندان واقعی" برای هنرمندان اوکراینی قائل نشدند، سیاست آنها در قبال هنرمندان اوکراینی شامل ایجاد فهرستی از هنرمندان محبوب به جای ارائه ابزاری برای تحصیل در آنها بود،  آکادمی ها در سال 1986، پس از فاجعه چرنوبیل، ماریا پریماشنکو مجموعه‌ای از نقاشی‌هایش را برای ادای احترام به طبیعتی که از این فاجعه  اتمی خسارت و تخریب شده بود آغاز کرد، این نقاشی ها هرگز در اتحاد جماهیر شوروی نمایش داده نشد، او تا زمان مرگش در سال 1997 در 88 سالگی از تصاویر صلح آمیز جهانی مانند کبوتر استفاده می کرد و نام یکی از نقاشی های خودش را "لعنت بر جنگ" گذاشت، اگر چه  دنیای هنری "پاپ" و فانتزی  آن نیز تجارت و برندهای خاص  هنری را اغوا کرده است، اما آثار ماریا ویژگی های منحصر به فرد و عناصر زیبا شناختی خودش را با مفاهیم و پیوندهای بومی و زیستی اش حفظ کرده ، مثلا  یک طراح فنلاندی حتی یکی از طرح هایش را به سرقت برد و سرقت هنری و ادبی کرد، و بسیار از هنرمندان دیگر کشورها روش‌های خلاقانه ای او را توسعه دادند، ماریا در تهاجم نظامی روسیه، بعنوان نماد پیوند هویتی و صلح با رنگهای پویا و گرم در نقاشی هایش تبدیل شده، پیش از تهاجم به اوکراین که توسط ولادیمیر پوتین در 24 فوریه 2022 انجام شد، موزه ایوانکیف تصمیم گرفت که 25 تابلو نقاشی های ماریا را محافظت نماید که خبرهای رسیده حاکی از آن هست که  حملات  موشکی روسیه به این شهر و ساختمان موزه ایوانکیف بخش قابل توجه ای از این آثار را تخریب کرده، اما خوشبختانه برخی از این تابلو نقاشی های بسیار منحصر به فرد و میراث هویتی و فرهنگی اوکراین توسط مردم و علاقمندانی که در نزدیکی موزه زندگی می کردند، به سرعت در زیر موشک باران روسیه، از داخل موزه بیرون آورده و در نقاط امن محافظت شد تا اینکه توسط موسسه هنرمندان کالیفرنیایی تصمیم گرفته شد تا نقاشی ماریا پریماشنکو را در سانفرانسیسکو و آمریکا، با ابزار آلات و فناوری های نوین این نقاشی های باقی مانده را تکثیر و کپی رایت برابر اصل نمایند. ماریا پریماشنکو  با نام کامل ماریا اوکسنتییفنا پریماشنکو، نقاش، میراث دار هنر و فرهنگ بومی، فولکلوریک اوکراینی،یکی از هنرمندان محبوب و مردمی عصر هنر نائیف اهل اوکراین. تاریخ تولد: 12 ژانویهٔ 1909 بولوتنیا اوکراین. درگذشت: 18 اوت 1997، بولوتنیا اوکراین. مجموعه آثار ؛ To People for Their Happiness

انتهای پیام/