گروه فرهنگ و هنر یکتاپرس،39 سال از ربوده شدن احمد متوسلیان فرمانده تاثیر گذار جنگ تحمیلی گذشته است.او در مأموریتی به همراه هیأتی رسمی راهی سوریه شد تا راه‌های کمک به مردم لبنان علیه حمله رژیم صهیونیستی را بررسی کند اما در چهاردهم تیرماه سال ۱۳۶۱ اتومبیل هیئت نمایندگی دیپلماتیک کشورمان حین ورود به شهر بیروت و در هنگام عبور از پست ایست و بازرسی اتومبیل متوقف شد و چهار سرنشین خودرو به رغم مصونیت دیپلماتیک توسط آدم ربایان گروگان گرفته شدند.حاج احمد متوسلیان و همراهانش پس از شکنجه و بازجویی، به نظامیان رژیم صهیونیستی تحویل داده شدند که از سرنوشت آنان تاکنون اطلاعی در دست نیست.در این سال ها بحث های زیادی درباره زندگی احمد متوسلیان و نقش او در جنگ و ربوده شدنش منتشر شده است. در همین رابطه انتشارات سوره مهر چند کتاب در این رابطه روانه بازار کرده که خواندنی است و به همین بهانه مرورشان می کنیم.
«شنام» نوشته کیانوش گلزار راغب
خاطراتی که در کتاب «شنام» روایت شده، مربوط به جنگ تحمیلی در سال های 60-61 و اجرای عملیات شنام به فرماندهی شهید احمد متوسلیان در مریوان است. کیانوش گلزار راغب، راوی کتاب «شنام»، بعد از پایان عملیات زخمی می‌شود و هنگام انتقال به بیمارستان سنندج،همراه برادرش که او هم رزمنده بوده اسیر گروهک کومله‌ها می‌شود. کومله‌ها حدود یک ماه بعد برادر راوی را شهید می‌کنند که تأثیری بسیار منفی بر روحیه و جان و روان او می‌گذارد. دوران اسارات ۱۴ ماهه گلزار راغب به صورت دوره‌گردی سپری می‌شود؛ کومله‌ها سی تا چهل نفر را که در اسارت داشته‌اند و تعداد آنها هم در طول مسیر تغییر می‌کرده، از این روستا به آن روستا می‌برند و همین طور این روند ادامه دارد تا زندان سردشت که دوران اصلی اسارت راوی و دیگر اسرا در آنجا شروع می‌شود.
در دوران اسارت، کومله‌ها می‌خواهند کیانوش را اعدام کنند، اما یکی از خانواده‌هایی که از ترس گروه دموکرات به کومله‌ها پناه آورده بوده، نمی‌گذارد او را اعدام کنند. شیلان، دختر خانواده‌ای که راوی را نجات می‌دهد، رابطه‌ای عاطفی با او برقرار می‌کند که به دلیل تعصبات قومی به سرانجام نمی‌رسد و… راوی بعد از یک سال (شهریور ۱۳۶۱) از اسارت آزاد می‌شود و در سپاه کرمانشاه متوجه می‌شود شیلان هم فرار کرده است. تا بهار ۶۲ منتظر شیلان می‌ماند که شاید به خانه‌شان بیاید و وقتی او نمی‌آید، به خانه آنها در سقز می‌رود و در می‌یابد که شیلان اسیر کومله شده است. این خاطرات خواندنی،سرشار از امید، تلاش و عشق به زندگی است که بخش دیگری از تابلوی رنگارنگ و شگفت‌آور جنگ را ترسیم می‌کند و پیشِ روی خواننده می‌گذارد.
«فرمانده جدید» نوشته حسین نیری
«فرمانده جدید»، نهمین کتاب از مجموعه «قصه فرماندهان» است که حسین نیری آن را بر اساس زندگی احمد متوسلیان به نگارش درآورده است. این كتاب، هر آنچه را درباره کودکی، نوجوانی و دوره دانش‌آموزی حاج احمد متوسلیان بود، در همان فصل نخست که آمیزه‌ای از قصه و زندگی‌نامه است، آورده و بلافاصله در نخستین قسمت کاملاً داستانی، سروقت فرماندهی او رفته است.
نویسنده تأکید دارد که حاج احمد متوسلیان، ذاتاً یک محور و رهبر برای جامعه پیرامون خودش است. برای همین است كه از ۱۳ فصل داستانی كتاب، عناوین ۴ فصل از آن با عنوان «فرمانده» شروع می‌شود؛ «فرمانده بسیجی‌ها»، «فرمانده جدید»، «فرمانده من حاج احمد است» و «فرمانده درمانده».
داستان‌ها سراسر از فروتنی، بزرگواری و تیزچنگی حاج احمد می‌گویند. حضور او در جبهه‌های نبرد آنقدر قصه دارد که این كتاب دیگر ظرفیت پرداختن به ماجرای لبنان و گروگان‌گیری او توسط رژیم اشغالگر قدس را ندارد؛ هر چند در نخستین فصل كتاب به این موضوع اشاره شده است.
«همپای صاعقه» نوشته حسین بهزاد و گلعلی بابایی
کتاب «همپای صاعقه» کارنامه‌ای تاریخی و مستند از شکل‌گیری لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله (ص) که از سوی انتشارات سوره مهر در ۹۰۹ صفحه منتشر شده است. کتاب روایتی است از یک مقطع زمانی شش ماهه از جنگ تحمیلی؛ از ابتدای دی‌ماه ۱۳۶۰ تا اواخر تیرماه گرم سال ۱۳۶۱٫ موضوع اصلی اثر، شرح مستند مراحل آغازین تأسیس تیپ نظامی محمد رسول‌الله (ص) است و نقش این تیپ را در دو عملیات بزرگ فتح‌المبین، بیت‌المقدس و لبنان بیان می‌کند.
فارغ از وجود مصاحبه و ثبت خاطرات کم‌تر شنیده شده رزمندگان، مکالمات رودرروی فرماندهان و متن مکالمه شهید همت با حاج احمد متوسلیان، متن مذاکرات و تماس‌های مخابراتی و بی‌سیمی، کتاب را جذاب و خواندنی کرده است.
حسین بهزاد و گلعلی بابایی در یک تلاش مشترک چهار ساله نخستین کتاب از مجموعه پژوهشی-تاریخی خود، با عنوان اصلی «حماسه ۲۷» را به بازشناسی دوران فرماندهی حاج احمد متوسلیان اختصاص داده‌اند.
«مرد» نوشته داود امیریان
این کتاب داستان شرح زندگی سردار جاویدالاثر سپاه اسلام حاج احمد متوسلیان است. حاج احمد متوسلیان از ابتدای پیروزی انقلاب و تشکیل سپاه پاسداران به آن پیوست و وارد درگیریهای شدید در ترکمن صحرا شد.
سپس به کردستان رفت و همراه با نیروهای ارتش و شهید چمران به پاکسازی و آزادسازی شهرهای کردستان پرداخت. آنگاه به جنوب رفت و در چند عملیات بزرگ، فرماندهی را به عهده گرفت. همزمان با حمله اسرائیل به لبنان به آنجا رفت و سرانجام در یک مأموریت مهم همراه با سه دیپلمات ایرانی دیگر به اسارت نیروهای اسرائیلی درآمد و تاکنون از سرنوشت آنها خبری به‌دست نیامده است.
«ضربت متقابل» نوشته گلعلی بابایی
کتاب «ضربت متقابل» درباره کارنامه عملیاتی لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله در تابستان ۶۱ توسط گلعلی بابایی و حسین بهزاد نگارش یافته است. نوشته‌های کتاب بیانگر واقعیت جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و کاملاً مستند و معتبر است و جای هیچ شک و شبهه‌ای برای حقایق موجود در عملیات رمضان به جا نمی‌گذارد.
نویسنده اثر تاریخ واقعی جنگ را بدون دخل و تصرف همراه با خاطرات فرماندهان روایت می‌کند و فضاسازی و شخصیت‌سازی در این کتاب جایی ندارد؛ چراکه در پژوهش نمی‌توان شخصیت کاذب و خیالی ایجاد کرد و باید عین همان که هست گفته شود. البته به زندگی روزمره شهید همت و متوسلیان هم در ضربت متقابل اشاره شده است؛ ولی باز هم نمی‌توان گفت کتاب خاطره‌نویسی است، چون در خاطره‌نویسی دست خاطره‌نویس باز و ممکن است کنار شخصیت اصلی، شخصیت‌پردازی را هم چاشنی کار بکند.
«از خامنه تا خرمشهر» نوشته اسماعیل مشنقی
کتاب «از خامنه تا خرمشهر» خاطرات خودنوشت اسماعیل اسماعیلی مشنقی است. این کتاب بازگو کننده خاطرات گردان ۴ از گردان‌های پادگان ولی‌عصر است که بعدها این گردان‌ها هسته اولیه تشکیل تیپ محمد رسول‌الله بودند.
علاوه بر روایت خاطرات دوران کودکی و خاطرات از انقلاب اسلامی و دفاع مقدس،سعی شده خاطرات چهره‌های سرشناس دوران دفاع مقدس از جمله شهید بروجردی،شهید همت و خاطراتی از حاج احمد متوسلیان را نیز بازگو می‌کند.«از خامنه تا خرمشهر» خاطرات یک رزمنده معمولی است که سعی دارد در حد توان اطلاعاتی از دوران انقلاب و ظلم‌های رژیم سابق تاریخ و اتفاقاتی که در دوران مقدس شاهد آنها بوده را به خواننده امروزی ارائه کند.
به علت محرمانه بودن، برخی از خاطرات در این کتاب نیامده ولی سعی دارد بخشی از خاطرات مأموریت‌های خارجی که قابل انتشار باشد را در کتاب دیگری بیان کند.
«دشت عباس» نوشته حجت ایروانی
کتاب حاضر مجموعه یادداشت‌های شهید محمدرضا خلیلی، از اهالی روستای کلاریچان قائم‌شهر (که دانشجوی رشته تاریخ در دانشگاه تربیت معلم بود) است که از آغاز جنگ ایران و عراق خود را به سپاه معرفی کرد و سپس با گروه شهید چمران به جبهه سوسنگرد اعزام شد و مدت ٢٢٠ روز با شهید چمران همکاری کرد. وقایع جبهه‌های جنگ در مناطق سوسنگرد، اهواز، اندیمشک و دزفول و عملیات‌های بیت‌المقدس و فتح‌المبین و لحظات حضور در کنار شهیدان دکتر چمران، حاج همت و حاج احمد متوسلیان و دیگر همرزمان محتوای این یادداشت‌ها را در بر می‌گیرد. تاریخ شروع یادداشت‌ها پنجم آذر ١٣٥٩ و پایان آن اردیبهشت ١٣٦١ است.محمدرضا خلیلی در مرحله دوم «عملیات بیت‌المقدس» مربوط به آزادسازی خرمشهر به شهادت رسیده است.
«هرکسی کار خودش» نوشته رحیم مخدومی
در کتاب «هر کسی کار خودش» سعی شده برای ایجاد ارتباط نوجوانان با دفاع مقدس، اصطلاحات و تعابیری از خاطرات جنگ گزیده و شرح داده شود.در این کتاب به مشاغلی که جزء امور سازمانی سپاه و بسیج در دوران جنگ و دفاع مقدس بوده، پرداخته شده است، لذا ممکن است مشاغل سازمانی ارتش و نیز مشاغل سازمانی سپاه، پس از جنگ، با مشاغل ذکر شده در این کتاب تفاوت‌هایی داشته باشد.
کتاب در دو بخش با عناوین «یگانهای رزمی» و «خاطرات یگانهای رزمی» تدوین شده است. بخش اول به اصطلاحات و مشاغل جبهه و ذیل سه فصل «یگانهای مانوری (رزمی)»، «یگانهای پشتیبانی رزم» و «یگانهای خدمات پشتیبانی رزم» همچون: اطلاعات و عملیات، گردان ساده، تک تیرانداز، قناصه چی، آرپی جی زن، بیسیمچی، سنگرسازی و … اختصاص دارد. در بخش دوم نمونههایی از خاطرات رزمندگان، فرماندهان و شهدا، همچون: «محسن رضایی»، «محمدابراهیم همت»، «احمد متوسلیان»، «صیاد شیرازی»، «حسین خرازی»، «باکری»…، در ارتباط با مشاغل ذکر شده در بخش اول، آمده است.
انتهای پیام/
