صدای خاموش ماندگان جهان فلسطینی

سعید جهانپولاد: معرفی شاعر مهاجر فلسطینی آمریکایی: نائومی شیهاب نای
صدای خاموش ماندگان جهان فلسطینی

شیهاب نای، متولد ۱۹۵۲ شاعر، ترانه سرا و رمان نویس فلسطینی/ آمریکایی ست. او از  پدری فلسطینی و مادر آمریکایی بدنیا آمد، نائومی خود را شاعر مهاجر می داند. اما وطن و تاریخ سراسر خشونت بارسرزمین فلسطین هماره در آثارش حضوری پر رنگ دارد.

وی تحصیلات دانشگاهی اش را در آمریکا گذرانده و آثار شعری و رمان های خود را در آمریکا و به زبان انگلیسی /آمریکایی منتشر کرده است و بدین سبب جوایز مهم و متعددی را از آن خود کرده است.چهار جایزه ادبی بخاطر آثارش در زمینه ادبیات کودکان ، که جایزه ادبی جین آدامز از آنها به شمار می رود، جایزه دانشگاه  تریسی به سال ۱۹۹۷ در سال ۲۰۰۹ بعنوان یکی از نویسندگان برجسته جایزه صلح جهانی انتخاب شد.

جایزه ادبی رابرت کریل۲۰۱۲ جایزه ادبی ۲۵هزار دلاری دانشگاه اوکلاهما از موسسه ان اس کی را دریافت کرده است. داورهای این جایزه در مورد اشعار نائومی نوشتند:اشعار او ، نماینده صدای نومیدی بشریت است .صدای جهانی کسانی است که می خواهند تغییر بنیادی انجام دهند و این اشعار دارد آنها را نماینده گی می کند تا به موقعیتی که هیچ چیزی غیر این کلمات نائومی نمی تواند به خوبی آنها را بروز دهد برسند.

نائومی با قدرت خیره کننده ای از موسیقی، رنگ ها، بینش ها و باورها را از طریق زبان شاعرانه بیان می کند و ترکیب کاملی از صداهای خفته جهان امروزی مردمانی است که تاریخ خشونت باری در سرزمین خود داشته اند. و این صدا، آنها را به طرزی عمیق نمایندگی می کند. مجموعه اشعار او راه های گوناگون دعا کردن، کشت و کشتار، دستکش زرد، کیف چرمی، زنبور عسل، اشعار دخترانه نقاطع ناقص، و چند داستان کوتاه و چند رمان از آثار منتشره اوست.

آثار قابل توجه نائومی شیهاب نای، به گفته اکثر پژوهشگران و محققین ادبیات و شعر مهاجران،تحسین منتقدان و مخاطبان جهانی را در پی داشته است.

درونمایه آثار وی مضامینی اجتماعی و تاریخی، سیاسی است و رنج مضاعف و روان زخم تاریخی فلسطینیان در سرزمین های اشغالی را منعکس می کند. و نگاه زنانه و زبان عاطفی و حسی اش تصاویر این مصائب را به خوبی منعکس می کند. 
در اینجا چند شعر کوتاه از مجموعه برگزیده اشعار نائومی شیهاب نای را می خوانید:

(1)
با من گفتند آنان را فراموش نکن
در کجا
از این مردمان نگهداری می کنید؟
سرپناهکی آیا هست؟
مردی که سرفه های خراشنده ایی دارد و
هر روز با برگهای خشک نی زارها
اینجا را جارو می کشد
آموزگار من آموزگار من آموزگار  من است
هنوزم وقتی به آموزگارم فکر می کنم
گریه ام می گیرد
او که  درختان زیتون زارش را
به یغما بردند
او که زمین اش را تصرف کردند
و چند سال بعد
در خانه پسرش ، در کف حیاط
بی هوا و بی حواس
مگسها به او هجوم آورده بودند و
کاری نمی کرد برای تاراندنشان
مردی که شادی و صلح را می ستود

و عاشق
صلحی بود
که در قلبش موج می زد
حالا چگونه است ؟
چرا من به آفریقا فکر می کنم
و اینگونه غمگینم ،
انگار تاریخ
دوباره دارد تکرار می شود.

(2)

وقتی شعری اینگونه آغاز شود

وقتی بی سر و صدا
در اتاق را می بندی و می روی
می توانم با خیال راحت
استراحت کنم
و خوشحال باشم که مدتی بی تو هستم
وقت آن رسیده
به خانه سرو سامانی بدهم
گرد و غبارها را پاک کنم
وسایل را جابه جا کنم
آنطور که دلم می خواهد
و می بینم ، نیروی یافته ام
برای انجام هر کاری
وقتی برگردی
می توانی پشت کتابها را در قفسه ببینی
گلهای سرخی را که آبیاری کرده ام
و حالا ترو تازه دارند لبخند می زنند
می اندیشم
تو می توانی  همیشه
خودت همه این کارها را انجام دهی
اما شاید ندانی که صندلی آبی
راحتتر است برای استراحت
تا بالش سرخ رنگ
چراکه شاید بتوانی
که از آن خودت را جدا کنی

(3)

راه دیگری

او رفته اما کجا رفته؟ 
که نمی داند هنوز
خانه ایی داشتن چه احساس دارد  
وقتی که داخلش می شود
اتاق را که می گردد 
کمی اگر بمانی، می فهمی
که سقفی بزرگتر از این سقف
بر سر،و جان پناهت داری
آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام آرام
آرام آرام آرام آرام
می یابی  پنجره ایی  یا دری را 
که ممکن است در فرداها
از آن داخل شوی
و در مورد سؤالات جزئی ات
که همیشه وجود دارد
بپرسی و پاسخ هایی که آرامت می کند را
بشنوی و
           بیابی

¤¤¤

ترجمه و معرفی: دکترسعیدجهانپولاد

منبع این مطلب
• کتاب شعر به وقت گرینویچ، شاعران طراز اول آکادمی شعر خلاق آمریکا، به کوشش و ترجمه سعید جهانپولاد ، نشر گل آذین ، چاپ اول و دوم سال ۱۳۹۹، چاپ دوم ۱۴۰۲

انتهای پیام/