به گزارش گروه اقتصادی یکتاپرس، وضعیت جغرافیایی منطقه، شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشورهایحوزه دریای خزر، وجود کانونهای بحران بالقوه و برخی مناقشات در منطقه و همچنین روند تحولات امنیتی و سیاسی جهان از جملهعوامل موثر بر تولید و عرضه نفت وگاز منطقه به بازارهای مصرف تلقی می شوند که در سه سطح ملی، منطقه ای و بین المللی قابل بررسی است.
میزان صادرات درون منطقه ای ایران نیز وضعیت مشابهی دارد. تحلیل قوت و فرصت ها و نیز ضعف، تهدید و چالش ها حاکی از این موضوع است که توسعه نیافتن تجارت درون منطقه ای ناشی از ساختار تجارت خارجی (واردات و صادرات) کشورهای حوزه دریای خزر است و به همین دلیل، امکان توسعه تجارت درون منطقه ای و همگرایی اقتصادی درحال حاضر ضعیف به نظر می رسد.
نظر به اهمیت ویژه ای که دریای خزر در ارتباط با برنامه ریزی توسعه کشور دارد، انجام کار تحقیقی در این منطقه و مناطق مشابه آن در پیرامون کشور ایران از ضرورت و اولویت خاصی برخوردار است تا بتوان بر اساس آن نگاهی پژوهش محور به دست آورد.
آنچه دیگران میخوانند:آخرین خبرها از آزادسازی سواحل در شمال ایران
مرکز شهید رجایی ساری با تکثیر و تولید ماهی سفید، ماهیان خاویاری، کپور دریایی، تولید لارو و بچه ماهی کپور ماهیان پرورشی مورد نیاز استان‌های تحت پوشش و کشور، پرورش و نگهداری مولدین خاویاری و حفظ خزانه ژنی این ماهیان، تکثیر ماهیان خاویاری، پرورش و تولید و تحویل بچه ماهی خاویاری به بخش خصوصی، نقش پررنگی در بازسازی ذخایر ماهیان دریا، توسعه صنعت آبزی‌پروری داشته و در آینده نیز می‌تواند داشته باشد. در راستای صیانت از اشتغال پایدار و مستمر جامعه صیادی و حفظ و افزایش این ذخایر ژنتیکی و با اهمیت برای نسل‌های آتی است.
اقتصاددانان بر این عقیده هستند، با تحول و ارتقای ساختار اقتصادی و تجارت خارجی کشورهای حوزه خزر، امکان بهره گیری از منافع همگرایی اقتصادی فراهم شود. با پیدایش منابع نفت و گاز و همچنین فروپاشی دیوار آهنین و سقوط نظام کمونیستی در شوروی سابق، اهمیت و موقعیت ژیواستراتژیک و ژیواکونومیک آن افزایش یافت.
جمهوری اسلامی ایران در کنار روسیه مهمترین کشورهای دریای خزر هستند و ضرورت افزایش تبادلات تجاری در دریای خزر یک سیاست راهبردی است. دریای خزر به عنوان قطب دوم اقتصادی کشور بعد از خلیج فارس باید بیش از گذشته مورد توجه جدی مسئولان قرار گیرد.
از این نکته نیز نمی توان غافل شد که می توان از طریق دریای خزر به آب‌های آزاد دریای سیاه (کانال ولگا – دن) دسترسی پیدا کرد و همچنین اقتصاد‌های نوظهوری که در منطقه هستند می‌توانند از توان کشتیرانی ایران در دریای خزر بهره-مند شوند.
در سال1813 میلادی عهدنامه گلستان میان ایران و روسیه امضا شد که تردد کشتی‌های ایرانی در خزر را ممنوع اعلام کرد. این مسئله پس از استقرار اتحاد جماهیر شوروی نیز باقی ماند و ایران نتوانست کشتیرانی خود در دریای خزر را توسعه دهد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1363 در پی یازدهمین اجلاس مشترک ایران و روسیه و ممنوعیت تردد کشتی‌های تجاری در دریای خزر و تردد به بنادر روسیه (بندر آستراخان) لغو شد و در همان اجلاس موضوع ایجاد خط مشترک کشتیرانی مورد تایید قرار گرفت. در 9 مرداد سال 1368 اولین خط کشتیرانی ایران در دریای خزر آغاز به کار کرد.
موضوع تامین سوخت کشتی ها در دریای خزر از دیگر چالش های مطرح و موانع اساسی در زمینه گسترش فعالیت کشتیرانی ایران در این منطقه است، به نحوی که خرید سوخت ارزان قیمت توسط کشتی های روسی از دولت خود و در مقابل ارائه سوخت گران و به قیمت های منطقه‌ای توسط وزارت نفت ایران به شرکت های ایرانی به ایجاد مزیت برای شرکت های روسی منجر شده و از این نظر حمل ونقل دریایی ایران در تنگنا قرار گرفته است.
انتهای پیام/
