یکتا پرس، ترور دانشمند هستهای ایران موضوعی است که در روزهای اخیر در رسانههای منطقهای و جهان مطرح شد. محافل رسانهای و سیاسی در تحلیل زمان و چرایی این ترور گمانه زنیهایی کردند که با وجود برخی تناقض در این ارزیابی و تفسیرها اما بیشتر آنها بر نقش رژیم صهیونیستی در این ترور تاکید کرده اند.
نکته مهم این است که برخی از جریانهای رسانهای نیز تلاش داشتند تا این ترور را آخرین تلاشهای دونالد ترامپ قبل از ترک کاخ سفید و دشوار کردن مسیر مذاکره ایران با بایدن دانستند! بعبارتی تمرکز بر این نکته که ترامپ در حال افزایش هزینههای توافق ایران با دولت بعدی آمریکا است در دستور کار برخی از این رسانهها قرار گرفت.
صرفنظر از اینکه پذیرش این دیدگاه دشوار و غیرمنطقی است یا دست کم نمیتواند عامل اصلی ترور دانشمند هستهای باشد، باید گفت که تلاش میشود تا با طرح و تمرکز بر این مساله رفتارهای ایران در برابر این ترور تنظیم شود تا احیاناً ایران در فکر انتقام نباشد. هر چند برخی از این تحلیلگران در روزهای گذشته به این نکته اشاره کردند که ایران در انتقام گیری شتابزده عمل نخواهد کرد و در زمان و مکان مناسب پاسخ خواهد داد.
در این راستا، مارک فیتزپاتریک، مدیر اجرایی سابق اندیشکده انستیتو بینالمللی مطالعات استراتژیک (IISS) و سرپرست اسبق معاونت بخش عدم اشاعه وزارت خارجه آمریکا با اشاره به دلایل این ترور گفت پر واضح است که رژیم اسرائیل پشت این ترور قرار دارد.
وی در ادامه گفت نتانیاهو در سال ۲۰۱۸ حسن فخری زاده را شناسایی کرده بود و در تمام این مدت برای ترور وی برنامه ریزی میکرد و چند هفتهای قبل از روی کار آمدن بایدن آن را اجرایی کرد.
فیتزپاتریک همچنین درباره زمان ترور گفت: ترور فخری زاده تصمیمی به شدت سیاسی بود که در دوره باقیمانده از ریاست جمهوری ترامپ صورت گرفت.
مقام اسبق وزارت خارجه آمریکا درباره دست داشتن آمریکا در ترور شهید فخری زاده گفت: شاید این اقدام یکی از گزینههای جایگزین ترامپ به جای اقدام نظامی ادعایی علیه ایران بوده باشد که چندی پیش رسانهها اعلام کرده بودند که وی خواستار بررسی آن شده بود و با مخالفت اطرافیانش مواجه شده بود.
فیتزپاتریک در عین حال تاکید کرد احتمال قریب به یقین موضوع ترور محسن فخری زاده در جریان سفر ۱۹ نوامبر مایک پمپئو به سرزمینهای اشغالی با نتانیاهو مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفته است.
وی همچنین با اشاره به این نکته که ترور شهید فخری زاده موجب توقف برنامه هستهای ایران نخواهد شد، هدف از ترور وی را ضربه زدن به عزم دولت جو بایدن در خصوص دیپلماسی با ایران و بازگشت به برجام دانست. همچنین فیتزپاتریک گفت ترور فخری زاده شرایط را برای برگشت احتمالی دولت بایدن به برجام سختتر خواهد کرد که البته این تمام موضوع نیست.