به گزارش گروه اجتماعی یکتا پرس، دیسلکسیا یک نوع دشواری یادگیری شایع است که می‌تواند موجب مشکلاتی در خواندن، نوشتن و املا شود. این دشواری به دلیل مشکلات شناسایی صداهای گفتار و نحوه ارتباط آنها با حروف و کلمات (رمزگشایی) است. دیسلکسیا که اختلال ناتوانی خواندن هم نام دارد بر بخشهایی از مغز اثر می‌گذارد که زبان را پردازش می‌کند. کودکانی که این وضعیت را دارند اغلب باهوش و سخت کوش هستند اما در اتصال حروفی که می‌بینید مشکل دارند که بتوانند صداهای حروف را ایجاد کنند.
اختلال خواندن یا دیسلکسیا عبارت است از ناتوانی شخص در خواندن. مهارت خواندن نیاز به آن دارد که اولاً مغز فرد، میان حروف و صدای آنها رابطه برقرار کند و دوما، آن صداها را با نظم معینی تلفظ کند و در آخر، کلمات را در قالب جمله و جملات را در قالب پاراگراف بخواند.
کسانی که به اختلال خواندن (دیسلکسیا) مبتلا هستند، در روان و رسا خواندن کلمات مشکل دارند. این کودکان در مهارتهای زبانی دچار اشکال هستند، پس امکان دارد علاوه بر مشکل خواندن، در دیگر مهارتهای زبانی از جمله نوشتن، هجی کردن، فهمیدن و تلفظ کلمات هم اشکال داشته باشند. کودکان مبتلا به اختلال خواندن (دیسلکسیا) امکان دارد در درک جملات هم اشکال داشته باشند.
علائم دیسلکسیا
تشخیص علائم دیسلکسیا قبل از اینکه کودک وارد مدرسه شود، مشکل است اما بعضی از سرنخهای اولیه ممکن است مشکل را شناسایی کند. وقتی کودک شما به سن مدرسه می‌رسد، معلم کودک شما ممکن است نخستین کسی باشد که متوجه مشکل شود. شدت آن متفاوت است اما این بیماری اغلب از موقعی که بچه شروع به خواندن می‌کند، ظاهر می‌شود.
قبل از مدرسه
علائمی که کودک ممکن است در خطر دیسلکسیا باشد عبارتند از:
تاخیر در مکالمه
یادگیری کلمات جدید کند است.
مشکل شکل دهی کلمات به نحو درست مانند معکوس کردن اصوات در کلمات یا گیج شدن در کلماتی که یکسان هستند.
مشکلات در به خاطر آوردن یا نام بردن حروف، اعداد و رنگها
مشکل در یادگیری شعرهای مهدکودکی یا بازیهای همراه با شعر
در سن مدرسه
وقتی کودک در مدرسه است، علائم دیسلکسیا ممکن است آشکارتر شود از جمله:
خواندن پایین تر از سطح انتظار برای آن سن
مشکلات مربوط به پردازش و درک آنچه که می‌شنود.
مشکل در یافتن کلمه درست یا ایجاد پاسخ به سوالات
مشکل دیدن (و گاهی شنیدن) حروف و مشابه و متفاوت در کلمات
ناتوانایی در هجی کردن تلفظ یک کلمه نااشنا
نوجوانان و بزرگسالان
دیسلکسیا در نوجوانان و بزرگسالان شبیه به مواردی ست که در بچه هاست. بعضی از علائم شایع دیسلکسیا در نوجوانان و بزرگسالان عبارتند از:
دشواری در خواندن از جمله خواندن با صدای بلند
خواندن و نوشتن آهسته و با زحمت زیاد
مشکل در املا
اجتناب از فعالیتهایی که مستلزم خواندن هستند.
تلفظ غلط نامها یا کلمات یا مشکل در بازیابی کلمات
مشکل درک لطیفه‌ها یا اصطلاحاتی که معنایی دارند و به راحتی از کلمات خاص (اصطلاحات) قابل درک نیستند مانند یک تکه کیک که به معنای کار راحت است.
انواع اختلال یادگیری خواندن
اختلال خواندن را می‌توان به دو نوع تقسیم نمود:
اختلال خواندن (دیسلکسیا) که به دلیل مشکل در رمزگشایی در حد کلمه به‌وجود می‌آید.
اختلال خواندن (دیسلکسیا) به وجود آمده از درک ضعیفِ آنچه خوانده می‌شود. درک‌کنندگان ضعیف امکان دارد به‌خوبی از کلمه، رمزگشایی کنند ولی در درک آنچه می‌خوانند، مشکل داشته باشند.
علل ایجاد اختلال خواندن
علل ژنتیک و ارثی:
بررسی ها نشان می‌دهند والدینِ ۴۹ درصد کودکان نارساخوان، دچار اختلال خواندن هستند و این موضوع نشان می‌دهد احتمال پیدایش این اختلال در کسانی که یکی از اعضای خانواده آنها به این اختلال دچار هستند، بیشتر است. در صورت وجود یک فرد نارساخوان در خانواده، نیاز است هر چه زودتر برای تشخیص و درمان کودک عمل شود.
آناتومی مغز:
دانشمندان به این نتیجه رسیدند که میان مغز افراد دچار اختلال خواندن و افراد دیگر فرق هایی وجود دارد. این تفاوت‌ها در جاهایی از مغز می‌باشد که مسئول مهارتهای زبانی است. مغز کودک دچار دیسلکسیا، کلمات نوشته شده را به صورت متفاوتی پردازش می‌کند. این کار سبب می‌شود شناسایی، هجی کردن و رمزگشایی کلمات به دشواری انجام می شود. ولی خبر خوب آن است که دانشمندان پی برده اند به علت خاصیت الاستیسیته مغز، با انجام فعالیت‌های مغزی و تحت آموزش، شکل مغز قابل تغییر است و این کودکان می‌توانند بخوانند و بنویسند.
تشخیص
هیچ تست مجزایی که بتواند دیسلکسیا را تشخیص دهد، وجود ندارد. تعدادی از عوامل ذکر می‌شوند از جمله:
رشد کودک، مشکلات آموزشی و سابقه پزشکی:
پزشک سوالاتی در مورد این بخشها خواهد پرسید و می‌خواهد در مورد هر بیماری که در خانواده وجود دارد از جمله هر عضو خانواده که مشکل یادگیری دارد، بداند.
زندگی خانوادگی:
پزشک ممکن است برای تشریح خانواده و زندگی خانوادگی از جمله افرادی که در خانه زندگی می‌کنند و هر مشکلی که در خانه دارند، بپرسد.
پرسشنامه:
پزشک به کودک، اعضای خانواده یا حتی معلمان پرسشنامه‌هایی خواهد داد که باید به سوالات آن پاسخ دهند. از کودک خواسته می‌شود تا تستهایی را انجام دهد که توانایی های خواندن و قابلیتهای گفتاری وی مشخص شود.
دیدن، شنیدن و تستهای مغزی:
اینها می‌توانند به تعیین وجود یا نبود اختلالات دیگر که ممکن است موجب ضعف در قابلیت خواندن یا افزودن به آن شود، مشخص شوند.
درمان
هیچ روشی برای تصحیح اختلال مغزی زمینه‌ای که موجب دیسلکسیا می‌شود، وجود ندارد و این یک مشکل همیشگی است. البته شناسایی اولیه و ارزیابی تعیین نیازهای خاص و درمان مناسب می‌تواند موفقیت را بهبود بخشد.
شیوه‌های آموزشی
دیسلکسیا با استفاده از شیوه‌ها و تکینکهای آموزشی درمان می‌تواند و هر چه زودتر مداخله شروع شود، بهتر است. تست روانشناسی به معلمان کودک کمک خواهد کرد تا یک برنامه آموزشی مناسب را برای وی ایجاد کنند.
برنامه آموزشی فردی
طبق مصوبه آموزش و پروش جمهوری اسلامی ایران، تست شناسایی اختلالات یادگیری برای کمک به تشخیص اختلالات یادگیری کودکان از جمله کودکان مبتلا به دیسلکسیا در کلاس اول ابتدایی انجام می‌شود. در صورت تشخیص وجود اختلال در کودک، به والدین وی اطلاع داده شده و برای آموزشهای مناسب این کودکان به مراکز آموزشهای اصلاح اختلالات یادگیری ارجاع داده خواهند شد. این مراکز برنامه‌های آموزشی خاصی را در جلسات متعدد برای وی ترتیب می‌دهند. کودک با شرکت در دوره‌ها، مهارتهای خود را بالا خواهد برد. همچنین به معلمان این کودکان نیز آموزشهایی داده خواهد شد. این دوره‌ها برنامه آموزش انفرادی نام دارند و گاهی هم آموزش اصلاحی گفته می‌شوند.
انتهای پیام/
