به گزارش گروه اجتماعی یکتاپرس؛ «اوضاع سیستان و بلوچستان از مرز فاجعه رد شده است؛ امکانات فعلی بیمارستان ها و مراکز بهداشتی نیز کافی نیست؛ موج پنجم کرونا در استان سیستان و بلوچستان با شیوع نوع دلتا ویروس از چندی پیش آغاز شده و از طرف دیگر بحران بی آبی مردم این منطقه را دچار آسیب های جدی و جبران ناپذیر کرده است.
انتشار تصاویر مردمان دبه به دست سیستان و بلوچستانی که برای دریافت آب شرب سالم شاید ساعت‌ها و در اوج گرما منتظر رسیدن خودروی حامل آب آشامیدنی باشند و یا دیدن صحنه‌های رقت برانگیزی که از گردهم آمدن زنان و کودکان در کنار هوتک‌های آب حکایت دارد به روال عادی مردمان خونگرم، مهربان و در عین حال سختی‌کشیده خطه جنوب شرق کشور تبدیل شده است.
مشکلات و سختی‌های مردم استان سیستان‌وبلوچستان با آن اقلیم متفاوتش این روزها بیشتر از گذشته در قاب رسانه‌ها خودنمایی می‌کند؛ کمبود بارش‌های جوی، وزش بادهای ۱۲۰ روزه، پایین آمدن سطح آب‌های زیرزمینی و تبخیر زیاد آب به دلیل دمای بالای هوا و شیوع سویه هندی کرونا زندگی مردم این استان را با بحران روبه‌رو کرده و دردناک‌تر اینکه مشکلات آب آشامیدنی هر روز بیش از گذشته چهره زشت خودش را نشان می‌دهد که گویا قرار هم نیست این تنش آبی به زودی جبران شود.
در روزهایی که دلتا در کشور جولان می‌دهد و نیاز به آب برای رعایت بهداشت فردی، بیش از پیش احساس می‌شود اما متأسفانه مردم مرزدار استان استراتژیک سیستان و بلوچستان برای تهیه آب شرب و مصرفی خود صف‌های بلند و طویلی را طی می‌کنند تا ظرف‌های آبشان را پر کنند.
شاید دیدن چهره رنجور کودکان و صورت‌های سوخته و آفتاب‌خورده زنان و مردان سیستانی، برای دولتی‌ها دیگر دردآور نیست که هیچ برنامه‌ای برای حل مشکلات مردم این خطه ندارند.
در قرن ۲۱ نرخ پیشرفت بشر ۲۰ هزارسال خواهد بود
آب همه چیز را تغییر می‌دهد. این جمله هم اکنون شعار بزرگترین جمعیت‌های حامی منابع آب در جهان است. امروزه با تشدید روند خشکسالی در دنیا، بحران کم آبی رشد قابل ملاحظه‌ای داشته است. در تحقیق به منظور تبیین علل کم آبی در دنیا، عمدتا مسائل اقلیمی و طبیعی به عنوان عوامل اصلی به چشم می‌آیند. اما در بررسی اجمالی ۸ میلیارد نفر جمعیت جهان و بلاخص آن دسته از انسان‌هایی که در نوار‌های خشک زمین سکونت دارند همبستگی مثبت در نقشه سازی این مناطق با محور‌های بحرانی منابع آب مناطق خشک زمین، مشهود است. با توجه به اینکه نخستین عامل توسعه و پیشرفت هر منطقه منابع آبی آن منطقه است حفاظت از منابع آبی کشورمان که بر روی کمربند خشک جهان قرار دارد بسیار حائز اهمیت است.
شکی نیست که راهکارهای علمی می تواند انقلابی در تولید و توسعه فناوریهای مورد بهره برداری برای بهینه سازی و صرفه جویی به وجود بیاورد و خشکسالی و بحران کم آبی نیز از این قاعده مستثنی نیستند؛ به همین دلیل تنها زمانی می توان از تمامی منابع موجود استفاده بهینه کرد که تمامی این راهکارها از جمله بکارگیری فناوری‌ها، صرفه جویی، سیستمهای قیمتگذاری، مکانیزم های تشویقی و فرهنگسازی به صورت یک بسته کامل در راهبرد مقابله با بحران کم آبی دیده شود.
باتوجه به موقعیت جغرافیایی ایران، در زمینه فناوری های مرتبط با بهره برداری از آب و مقابله با خشکسالی، ضرورت دارد سطح دانش و فناوری بومی کشور، بسیار فراتر از سایر کشورهای دیگری که پرآب تر هستند، باشد و در این زمینه باید از محققین و دانشجویان و اندیشمندان برای تمرکز بر ابداع روشهای ابتکاری در زمینه آب، خشکسالی، فرسایش خاک و محیط زیست در سطح گسترده، دعوت به عمل آید.
بحران آب در ایران بیش از آنکه ناشی از تغییرات اقلیمی باشد در نتیجه انباشت سیاست‌های ناکارآمد در حوزهٔ مدیریت منابع آب در دهه‌های اخیر است.
علی مریدی، مدیر کل دفتر حفاظت و مدیریت زیست محیطی آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست، در خصوص مدیریت آب گفت: سوءمدیریت در مصرف آب در بخش‌های مختلف از قبیل کشاورزی و صنعتی و حتی در مصرف آب شرب در همه استانها، کشور را دچار مشکلاتی کرده است. که این نوع مدیریت در مصرف آب که حیاتی‌ترین و ضروری‌ترین حیات انسان و کشور است، به بیماری متابولیسم مدیریت آب دچار شده است. مدیران و مسئولان کشور و وزارت نیرو هنوز نتوانسته‌اند و یا نمی‌خواهند بیماری را بشناسند و یا آسیب‌شناسی کنند درحالی‌که متخصصان و کارشناسان در رسانه‌ها، نشریات و مجامع علمی داخلی و بین‌المللی مدام در مورد اثرات عمده بحران آب بر بخش‌های مختلف حیات بشر و اکوسیستم هشدار می‌دهند، متأسفانه کمتر به عوامل اصلی و ریشه‌های بروز این بحران پرداخته‌شده تا بتوان با شناخت عوامل و محرک‌های کلیدی به ارائه راهبردهای مؤثر و کارآمد برای مدیریت و برون‌رفت از این بحران پرداخت.
سیستان و بلوچستان همیشه با بحران مواجه است
در همین خصوص معین‌الدین سعیدی نماینده مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: سیستان و بلوچستان همیشه درگیر بحران بی‌آبی، بی‌برقی، بی‌کاری، بهداشت و درمان و بحران مدیریتی بوده است و پدیده کرونا دلتا مزید بر بحران‌های معمول شده‌است. شرایط زندگی مردم در این استان بسیار حاد و وخیم است حتی کیت‌های تشخیص بیماری کرونا هم در دسترس نیست. به مردمی که در فقر دست و پا می‌زنند و تشنه و گرسنه است، نمی‌توان گفت بهداشت را رعایت کن در حالی‌که اولین قدم برای رعایت بهداشت داشتن آب برای شست‌وشو است.
وی بابیان اینکه در این استان شاخص دسترسی به آب بسیار پایین است ادامه داد: مردم برای تهیه آب شرب با پای پیاده کیلومترها مسیر طی می‌کنند تا به منابع آبی «هوتک‌ها» دسترسی پیدا کنند. در سیستان بلوچستان آب مردم به صورت سقایی و تانکری تامین می‌شود. مردم سیستان و بلوچستان کمترین امکانات را برای تهیه آب دارند و همین امر می‌تواند زمینه شیوع کرونا دلتا باشد.
وی با انتقاد از عملکرد وزارت بهداشت در خصوص تامین زیرساخت‌های بهداشتی لازم در این استان عنوان کرد: حتی با شیوع واپیدمی کرونای هندی فقط یک پزشک عفونی در اهواز وجود دارد. از پهنه جاسک تا راسک باید دارای ۱۵۰۰ تخت بیمارستانی باشد،در حال حاضر کمتر از ۳۰۰ تخت داریم و برخی شهرستان‌ها فاقد مرکز درمانی است و این کمبود امکانات باعث می‌شود عده زیادی از بیماران با حال وخیم پس از طی کردن ۱۵۰ کیلومتر به مرکز درمانی برسند.
سعیدی تصریح کرد: میزان ابتلا مردم در سیستان و بلوچستان ۴ برابر بیشتر از حالت نرم در کشور است. به دلیل کمبود کیت تشخیص بیماری عده‌ای در حالت ناقل می‌مانند و افراد زیادی را مبتلا می‌کنند، از این رو سیر تلفات صعودی است.
تصفیه و استفاده از آب باران
دانشمندان معتقدند؛ آب باران می تواند یکی از راه حل های مهم برای استفاده حداکثری از آب باشد. مخترعان کشورهایی مانند هند و مالزی به دنبال اختراع دستگاه ها یا سیستم هایی هستند که بتوانند استفاده بیشتری از آب باران داشته باشند.
همچنین فائو در گزارشی آورده است: « با استفاده از تکنولوژی هسته ای می توان به اصلاح گونه های مختلف کشاورزی پرداخته تا نه تنها آنها را در برابر کم آبی مقاوم کرد بلکه با آب کمتر نیز بتوان محصولات بیشتری را در اختیار داشت. برای مثال، کاکائو و قهوه در کشور شیلی اصلاح شده اند تا با استفاده از تکنولوژی هسته ای کشت شوند.
فائو در ادامه این گزارش آورده است، تکنولوژی هسته ای می تواند ۲۵ درصد از تلفات آب در کشاورزی را کاهش دهد.»
در کنار همه اینها می توان از انرژی های تجدیدپذیر مانند انرژی های بادی یا خورشیدی نیز یاد کرد. این فناوری ها می توانند جایگزین سوخت های فسیلی شوند، از انتشار گازهای گلخانه ای ممانعت کرده و از گرم شدن زمین و آب شدن یخچال های طبیعی که نتیجه ای جز مصرف بی رویه آب ندارند، جلوگیری کنند.
گفتنی است؛ بحران خشکسالی و کمبود آب بسیاری از کارشناسان را به این باور رسانده که آژیر خشکسالی در کشور به صدا درآمده، و از طرف دیگر کرونا در همه شهرهای جنوب کشور و بیشتر استانها جولان می‌دهد و بیمارستان‌ها تخت خالی ندارند، آزمایشگاه‌ها فاقد کیت تشخیص کرونا هستند و هیچ کدام از مسئولین پاسخگوی این وضعیت نیستند. این وضعیت نامناسب شرایطی را مطالبه می‌کند که بر اساس آن مسئولان و متولیان آب و مردم دست به دست هم دهند تا بتوانند برای عبور از این بحران کاری کنند.
انتهای پیام/
