به گزارش گروه اجتماعی یکتا پرس، سوء پیشینه کیفری یا همان سوء سابقه عبارت از اعتباری است که شخص مجرم در اثر ارتکاب بعضی جرایم، بصورت دائم یا موقت از دست می دهد.
در واقع شخصی که مرتکب برخی از جرایم خاص می شود، بر اساس قانون صلاحیت و اعتبار انجام برخی از امور و یا صلاحیت عهده دار شدن برخی از مسئولیت ها، تکالیف، امتیازات و همچنین بهره مندی از برخی حقوق اجتماعی را که در حالت طبیعی تمامی افراد جامعه از آن برخوردار هستند را بصورت موقت و یا همیشگی از دست می دهد.
برای تبیین مفهوم سوء پیشینه کیفری به بررسی تقسیم‌بندی مجازات از منظر عرفی و از حیث ارتباط آنها با یکدیگر می‌پردازیم. از منظر عرفی مجازات‌ها به اصلی، تکمیلی و تبعی قابل تقسیم است.
مجازات تتمیمی
مجازات تتمیمی در ماده‌ی ۲۵ قانون مجازات اسلامی جدید نیز مورد تصریح قرار گرفته است. طبق این ماده: محكوميت قطعی كيفری در جرائم عمدی، پس از اجرای حكم يا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در اين ماده، محكوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی محروم می‌كند:
هفت سال در محكوميت به مجازاتهای سالب حيات و حبس ابد از تاريخ توقف اجرای حكم اصلی.
سه سال در محكوميت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی‌كه ديه‌ی جنايت وارد شده بيش از نصف ديه‌ی مجنی‌عليه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه چهار.
دو سال در محكوميت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی كه ديه‌ی جنايت وارد شده نصف ديه مجنی‌عليه يا كمتر از آن باشد و حبس درجه پنج.
تبصره ۱: در غير موارد فوق، مراتب محكوميت در پيشينه‌ی كيفری محكوم درج می‌شود لكن در گواهی‌های صادره از مراجع ذی‌ربط منعكس نمی‌گردد مگر به درخواست مراجع قضائی برای تعيين يا بازنگری در مجازات.
تبصره ۲:در مورد جرایم غیرقابل‌گذشت در صورتی که پس از صدور حکم قطعی با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود اثر تبعی آن نیز رفع می‌شود.
تبصره ۳: در عفو و آزادی مشروط، اثر تبعی محکومیت پس از گذشت مدت‌های فوق از زمان عفو یا اتمام مدت آزادی مشروط رفع می‌شود. محکوم در مدت‌زمان آزادی مشروط و همچنین در زمان اجرای حکم نیز از حقوق اجتماعی محروم می‌گردد.
همان‌گونه که نص قانون تصریح داشته است، مجازات تبعی مربوط به محرومیت از حقوق اجتماعی است و نیازی ندارد محکمه در رأی صادره به آن تصریح نماید. به عبارت دیگر این نوع مجازات بر عکس سایر مجازات‌ها، به صورت خودکار و خودبه‌خود به تبع مجازات جرم انجام شده به مجرم تحمیل خواهد شد.
مجازات تبعی
مجازات تبعی، مجازات اضافی هستند که به خودبه‌خود و به تبع مجازات اصلی نسبت به محکوم تحمیل می‌شود؛ درواقع اين مجازات از نتايج و آثار محکومیت به مجازات اصلی است که بدون نیاز به ذکر آن در حکم محکومیت، محکوم‌علیه حکم جزايی، بايد آن را تحمل کند.
از بین بردن سوء پیشینه
هدف از مجازات بیشتر از آنکه تنبیه و ارعاب باشد، جنبه پیشگیری و بازدارندگی آن مطرح است و به همین دلیل قانونگذار تمایل به مجازاتهای شدید و محرومیت های دائمی ندارد و سوء پیشینه کیفری را نیز برای مدت زمانی قرار داده و البته در برخی موارد محرومیت دائمی از برخی حقوق داریم که جهت برقراری نظم جامعه الزامی دانسته شده است. طبق تبصره ۲ ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی؛ هرکس به‌عنوان مجازات تبعی از حقوق اجتماعی محروم گردد پس از گذشت مواعد مقرر در ماده (۲۵) این قانون اعاده حیثیت می‌شود و آثار تبعی محکومیت وی زایل می‌گردد، مگر در مورد بندهای (الف)، (ب) و (پ) این ماده که از حقوق مزبور به‌طور دائمی محروم می‌شود.
انتهای پیام/
