پرواز مرغ‌ها از سفره ایرانی/ دولت صورت مسئله را پاک کرد

به گزارش یکتا پرس؛ گرانی مرغ سبب شد تا توان خرید مردم کاهش یابد و سبد غذایی نسبت به گذشته کوچکتر شود. درنیمه نخست سال 91 قیمت مرغ کیلویی 4 هزار و 600 تا 4 هزار و 700 هزارتومان بود که در نخستین سال دولت روحانی در سال 92 این مبلغ کاهش یافت و قیمت مرغ به مبلغی بالغ بر 4 هزار و 400 الی 4 هزار و 500 تومان به دست مصرف کننده می رسید. در سال 96 و آغاز کار دولت دوازدهم قیمت مرغ به 5 هزار و 300 تومان رسید که در همان سال دولت علت افزایش قیمت را آنفولانزای پرندگان اعلام کرد. از سال 96 تا کنون قیمت مرغ به دلایل مختلفی افزایش پیدا می کرد تا اینکه در چند ماه اخیر خرید مرغ برای برخی از خانواده ها غیر ممکن شد. بهانه‌های بسیاری درباره افزایش قیمت مرغ وجود دارد. عده‌ای نبود تغذیه برای دام و عدم حمایت دولت را عامل اصلی افزایش قیمت می دانند. سوالی که برای بسیاری از مرغداران و واحدهای فروش به وجود می آید که چرا در این چند سال گذشته ایران هرگز با مشکل تامین تغذیه دام مواجه نشده بود؟! پاسخ به این سوال بسیار آسان است؛ نبود مدیریت مناسب دولت سبب شد تا شرایط برای مرغداران و تولید سخت تر شود.

*از کمبود تغذیه دام تا توزیع سویا

در ماه‌های گذشته بیش از انتخاب رییس صنعت، معدن و تجارت فعلی، عدم تخصیص به موقع ارز از سوی وزارت سبب شد تا نهادهای دامی به موقع ارز از سوی بانک ملی دریافت نکنند و غذای دام در بنادر دپو شدند و نکته نگران کننده این مورد است که تغذیه دام در بنادر مانده است احتمالا فاسد خواهد شد و امنیت غذایی هم تحت تاثیر قرار می‌گیرد. همچنین اگر در زمان مناسبی هم غذای دام که بنادر دپو شده است آزاد شوند قطعا با افزایش قیمتی ارز مواجه خواهیم شد که در هر صورت بر قیمت دام تاثیر خواهد داشت. مرغداران برای زنده نگه داشتن دام خود به سمت خرید سویا پیش رفتند تا با تغذیه از طریق سویا تلاش خود را به کار ببرند که گله‌های خود را از بین نبرند. البته کارخانه ‌های سویا هم بعد از اینکه متوجه شدند که مرغداران برای تغذیه دام‌های خود از آن استفاده می‌کنند، قیمت‌های خود را افزایش دادند. اکنون مرغداران سویا را با مبلغی بالغ بر 16 هزار تومان خریداری می‌کنند که بر روی قیمت مرغ تاثیر مستقیمی دارد. همه این موارد باز هم سایه بازار سیاه و سردرگمی در بازار به چشم می خورد.

*سامانه بازارگاه توزیع بلا استفاده ماند

سامانه بازارگاه توزیع، بازار الکترونیک نهاده‌های جهاد کشاورزی است که با هدف شفافیت فعالیت‌ اجرای زنجیره و کنترل قیمت راه اندازی شد. البته این سامانه هم نقص‌هایی به همراه دارد که وزیر جهاد کشاورزی قول مساعد در جهت بهبود آن داده است که تا به امروز این امر محقق نشد. این سامانه عرضه نهاده‌ها را به شکل هدفمند ارائه می دهد که اگر ایرادات این سامانه بر طرف نشود قطعا صنعت دام با مشکلات بسیاری مواجه خواهد بود. این سامانه بازارگاه توزیع می تواند شرایط را برای توزیع عادلانه میان صاحبان صنایع مرغ مهیا کند. اگر کارایی این سامانه به درستی انجام می‌شد اکنون در بخش‌های مختلف دامی مشکلی به وجود نمی‌آمد و باز هم تعلل وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه سبب افزایش قیمت و در آینده احتمال از بین رفتن صنعت دام در کشور می‌شود.

*حذف گله توسط مرغداران

مرغداران برای حل مشکل تغذیه دام های خود سویا خریداری می کنند که با توجه به افزایش قیمت سویا قاعدتا قیمت مرغ هم افزایش پیدا می‌کند. مرغداران هر کیلو مرغ زنده را برای واحدهای مرغداری بیش از 17 هزار و 500 تومان هزینه می‌کنند در نتیجه منطقی نیست که مرغداران علاوه بر هزینه غذای دام، هزینه های جانبی بسیاری اعم از نگهداری، ایجاد فضای مناسب برای دام و دستمزد کارگران را بر عهده دارند که با قیمت کمتر از 20 هزار تومان به بازار عرضه کنند. اگر مشکل ضرر و زیان مرغداری حل نشود قطعا مرغداران گله‌های خود را حذف می‌کنند. مرغداران بر این عقیده هستند که دولت به اندازه کافی از آنها حمایت نمی‌کند و بسیاری از مرغداری‌ها امسال به دلیل سیل مشکلات و نبود غذای مناسب برای گله تصمیم به تعطیلی مرغداری‌های خود گرفته‌اند.

*چشم انتظار حمایت دولت

دولت باید با اصلاح مدیریت صنعت مرغ مادر را نجات دهد. اگر این امر محقق نشود، مرغداران مجبور به حذف گله می شوند. با نبود جوجه، صنعت مرغ مادر در ایران از بین می رود. دولت در بخش مدیریت شتاب زده و مقطعی عمل می‌کند. زمانی که اعتراضات به دلیل افزایش قیمت بالا رفت دولت به جای حل مشکل، صورت مسئله را حل کرد و به جای حمایت از مرغداران و رفع مشکل تغذیه دام‌ها، توزیع روزانه مرغ در تهران و شهرهای ایران را در دستور کار خود قرار داد. روزانه 300 تن مرغ گرم با قیمت 18 هزار و 500 تومان روانه بازار کرد. همچنین در روزهای آتی روزانه 200 تن مرغ منجمد به قیمت 15 هزارمان به دست مصرف کننده داد، البته نسبت به نحوه توزیع آن به دلیل گسترش ویروس کرونا و کیفیت آن اعتراضاتی هم همراه بود. دولت در این چند سال اخیر وعده‌هایی داد اما هرگز نتوانست وعده‌های خود را به مرحله اجرا برساند.

*ستاد تنظیم بازار از شعار تا عمل

وضیفه اصلی ستاد تنظیم بازار نظارت و جلوگیری از افزایش قیمت است. دولت اکنون قیمت مرغ زنده را کیلویی 20 هزار و 400 تومان اعلام کرده است اما در بسیاری از مغازه ها قیمت 24 هزار تومان الی 25 هزار تومان به فروش می‌رسانند. اگر ستاد تنظیم بازار با واحدهای مرغی که با قیمت بالاتر به فروش می‌رسانند برخورد می‌کرد اکنون بسیاری از مشکلات در زمینه نابسامانی بازار بر طرف می‌شد. ستاد تنظیم بازار در این چند سال اخیر به ویژه امسال که مردم با مشکلات گسترش بیماری کرونا دست و پنجه نرم می‌کنند، نظارت‌های خود را دقیق‌تر می‌کرد؛ اکنون بازار ایران در زمینه‌های مختلف آشفته و شکننده نبود.باید مدیریت بازار دولت به طور کامل اصلاح شود. قیمت مرغ به دلیل نبود تخصیص و تامین ارز، ناکارآمدی سیستم توزیع و سیاست گذاری در حوزه قیمت و تولید؛ افزایش داشت و این امکان وجود دارد که این روند در صنایع دیگر هم رجوع پیدا کند و در نتیجه اقتصاد ایران مستلزم سو مدیریت‌هایی شود که به راحتی با رفع مشکلات کوتاه مدت از بین می‌رود.