یکتاپرس؛ آموزش پرورش بزرگترین فصل مشترک دولت و ملت است و این وزارتخانه با ۱۶.۵ میلیون دانش آموز و یک میلیون معلم تقریبا با ۳۰ میلیون نفر از جمعیت کشور ارتباطی مستقیم و تنگاتنگ دارد که این جمعیت قابل توجه می‌توانند پرچمدار یک گفتمان جدید در کشور برای فرهنگ سازی و نهادینه کردن آن در سطح جامعه باشند. رئیس دولت چهاردهم یک درک، نگاه و اقدام متفاوتی در مقایسه با روسای جمهور پیشین نسبت به وزارت آموزش و پرورش دارد و هر چند تمامی دولت‌های گذشته (بعد از انقلاب) خدمات و اقدامات زیادی را در این حوزه انجام داده‌اند اما مسعود پزشکیان با نگاهی راهبردی به آموزش و پرورش، این وزارتخانه را نقطه آغاز تحول پایدار در کشور می‌داند. در همین راستا، یکی از اتفاقات مهمی که در دولت چهاردهم رخ داد افزایش ۶۷ درصدی بودجه این وزارتخانه نسبت به سال قبل از آن بود که با حمایت سازمان برنامه و بودجه این موضوع رقم خورد همچنین در یک سال عمر دولت چهاردهم اعتبارات نوسازی مدارس ۲۵۰ درصد و بودجه دانشگاه فرهنگیان نیز رشد چشمگیری داشته است. نهضت عدالت آموزشی یکی از کلان پروژه‌های دولت جمهوری اسلامی ایران با محوریت شخص رئیس جمهور است که بر روند عملکرد و اجرای آن نظارتی مستقیم، مستمر و دقیق دارد. این نهضت بزرگ اقدامی زیرساختی و بنیادین است و در راستای اجرای این نهضت ملی و مردمی، تاکنون هفت هزار و ۳۶۴ پروژه در قالب نظام مسائل آموزشی کشور برای سال جاری طراحی و تعریف شده که البته هر هفته، به تعداد پروژه‌های اجرایی این نهضت براساس نظام مسائل آموزشی افزوده می‌شود. این نهضت و پروژه‌های تعریف شده اجزای متفاوتی دارد که از آن جمله می‌توان به ساخت و بهسازی مدارس، ایجاد و توسعه فضاها و امکانات ورزشی، تخریب ساختمان‌های غیراستاندارد و جایگزینی مدارس نوساز و مجهز، حذف مدارس سنگی و کانکسی در سطح کشور به ویژه مناطق محروم، بهینه سازی سامانه های سرمایشی و گرمایشی مدارس(برچیده شدن کامل بخاری و لوازم نفت سوز) اشاره دارد. در بخش توسعه زیرساخت، فضا و امکانات ورزشی، ۲۸۰۰ پروژه ساخت و توسعه فضای ورزشی در مدارس سراسر کشور تعریف و اجرایی شده که در خصوص حذف مدارس سنگی و کانکسی نیز عملیات ساخت حدود ۲ هزار مدرسه جدید در مناطق محروم و کم برخوردار کشور با همکاری برخی نهادها آغاز شده تا با ساخت و جایگزینی آنها، هزار مدرسه سنگی و حدود هزار مدرسه کانکسی تا پایان سال در کشور حذف شود. موضوع ارتقای کیفیت تعلیم و تربیت (در راستای نهضت عدالت آموزشی) به عنوان یکی دیگر از برنامه‌های تحولی در آموزش و پرورش، مبتنی بر سه مؤلفه اصلی شامل احداث فضاهای فیزیکی و توسعه زیرساخت‌ها و تامین تجهیزات به طور همزمان در هر سه حوزه برنامه ریزی و اجرای آنها آغاز شده است. کیفیت بخشی آموزشی نیز کلان پروژه دیگری است که دولت چهاردهم برای تحقق عدالت آموزشی به طور جدی پیگیری می‌کند. در کیفیت بخشی به امور مدرسه در ابعاد آموزشی و پرورشی باید به بازسازی الگوی روابط درون مدرسه ای و آموزش‌های لازم برای توانمندسازی دانش آموزان توجه جدی کرد تا با کمک الگوی مناسب کیفیت بخشی دانش آموزان (توانمند، مستقل، خود رهبر، پژوهشگر و متدین) تربیت شوند. در این رویکرد، کنشگر اصلی در کلاس درس دانش‌آموز است و معلم نباید تنها گوینده و دانش‌آموز صرفاً شنونده باشد بلکه کلاس‌ها باید بازآرایی شود تا دانش‌آموزان نقش فعال داشته باشند و یادگیری مشارکتی شکل گیرد و آنگونه که علیرضا کاظمی وزیر آموزش پرورش تاکید دارد یکی از برنامه‌های اصلی وزارت آموزش و پرورش کیفیت‌بخشی آموزش در مدارس دولتی است و باید با ارائه آموزش‌های متنوع و استفاده از روش‌های نوین، فرصت تحول در کلاس‌های درس ایجاد شود. ۱۱۰ هزار کلاس درس امسال در قالب طرح شهید عجمیان و در راستای نهضت عدالت آموزشی و ساخت و توسعه مراکز آموزشی و تحصیلی، تا پیش از آغاز سال تحصیلی جدید، بهسازی و بازسازی می‌شود. این طرح ملی با مشارکت فعال سازمان بسیج دانش آموزی، گروه‌های جهادی و دانش آموزان سراسر کشور به عنوان یک حرکت جمعی با عزمی ملی برای تحقق اهداف نهضت عدالت آموزشی اجرا می‌شود. قرار است که در این طرح جدای از نوسازی مدارس، ارتقای کیفیت تعلیم و تربیت نیز مورد توجه قرار گیرد که در راستای ارتقای کیفی آموزش، چندین برنامه به عنوان جوهره اصلی طرح شهید عجمیان تهیه و تدوین شده است. رنگ آمیزی کلاس، نقاشی دیوار با استفاده از اشعار ملی و حماسی، نقشه و هویت ایرانی، محوطه سازی، آسفالت محوطه، ایزوگام سقف و تعویض دستگیره در و پنجره‌ها از جمله اقداماتی است که در طرح شهید عجمیان در بهسازی فضاهای آموزشی مد نظر است تا با مشارکت فعال مربیان، معلمان و مدیران، دانش آموزان و اولیا اجرایی شود. نیکوکاران عرصه مدرسه‌سازی و خیرین ۱۸.۶ همت (۱۸ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان) به ساخت و توسعه مدارس کشور کمک کردند که این رقم در سال گذشته حدود ۱۱ همت بود. در سال جاری نیز جامعه خیرین ۹همت (۹هزار میلیارد تومان) به ساخت و توسعه مدارس کمک کردند که پیش‌بینی می‌شود این رقم تا پایان امسال به ۲۵ همت برسد. رویکرد دولت چهاردهم در خصوص ارتقای سرانه آموزشی همزمان با آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۵-۱۴۰۴، ساخت ۳ هزار فضای جدید آموزشی و ۲ هزار و ۸۰۰ فضای ورزشی جدید در سطح کشور است. در مهر ۱۴۰۲ بخش قابل توجهی از پاداش‌های پایان خدمت سنوات قبل فرهنگیان پرداخت نشده بود اما با روی کار آمدن دولت چهاردهم تاکنون بیش از ۶۰ درصد پاداش سال ۱۴۰۳ تسویه شده و آموزش و پرورش در این حوزه از بسیاری دستگاه‌ها جلوتر است. معلمان و جامعه تعلیم و تربیت کشور همواره از وجود یک شکاف عمیق میان نظر(گفتمان) و عمل رنج برده است و برهمین اساس می‌توان گفت که دکتر پزشکیان تنها رئیس جمهوری است که با خودباوری عمیق، اعتقادی راسخ و محکم اهتمامی جدی به موضوع آموزش و پرورش و حل چالش‌های این وزارتخانه دارد. اعتقاد و باور رئیس جمهور به این حوزه جدای از نهضت بزرگ عدالت آموزشی و ساخت و توسعه مدارس در نقاط مختلف کشور بوده است که نمود عینی و بارز آن در سال ۱۴۰۳ باعث شد تا وزارت آموزش و پرورش در حوزه مالی و اعتبارین بهترین عملکرد را داشته باشد. برای نخستین بار در طول ۴۶ سال گذشته، سال ۱۴۰۳ بدون کوچکترین بدهی به معلمان به پایان رسید و به نحوی نیز همه حق و حقوق و مطالبات معلمان در طول سال کاملا پرداخت شد. این اقدام موفق برای نخستین بار در چهار دهه گذشته، نشانه حمایت و توجه ویژه رئیس جمهور و مجموعه دولت به تعالی آموزش و پرورش و ارتقای جایگاه معلم دارد. برای سال تحصیلی جدید مشکل کمبود معلم برطرف شده و کمبودی در این خصوص وجود ندارد البته وزارت آموزش و پرورش با توجه به استخدام نیروهای جدید از شرایط بحرانی موجود عبور کرد که این موضوع اتفاقی بزرگ در راستای تحقق عدالت آموزشی محسوب می‌شود. مواردی شامل کمبود شدید نیروی انسانی، میزان تاثیر معدل، تعیین و تکلیف رتبه بندی ۳۰۰ هزار معلم، برگزاری آزمون استخدامی و جذب ۱۰۷ هزار نیروی جدید، دریافت مجوز جذب ۸۵ هزار معلم جدید برای سال تحصیلی، ساماندهی نیروهای خدمات، جذب سه هزار نخبه در این وزارتخانه و بهبود معیشت خدمتگزاران نیز از اهم کاستی‌ها و مسائل بوده است که در یک سال آغاز دولت چهاردهم این موارد شناسایی وگام‌های خوبی برای رفع آنان برداشته شده است. امسال ۶۰ درصد از پاداش بازنشستگان ۱۴۰۳ پیش از سال تحصیلی جدید پرداخت شد همچنین حق الزحمه عوامل اجرایی برای تصحیح امتحانات (کمتر از یک ماه) به حساب آنان واریز شد.ل
