یکتاپرس؛مذاکرات هستهای با آمریکا در حالی رقم خورد که نظام درصدد بود تا شرایط تحریمها را مدیریت کند و از رادیکال شدن دیدگاههای غربی به برنامه هستهای ایران جلوگیری کند. به نظر میرسید طرف آمریکایی نیز با موضوع غنیسازی در سطح پایین مشکلی نداشت و بعد از دور سوم دیدگاه آنها رادیکال شد و خواهان توقف کامل غنیسازی شدند. اگر این دیدگاه را قبول دارید، چه عاملی باعث تاکید بر «غنیسازی صفر» از میانه مذاکرات شد؟
متکی: تصور غلطی است که فکر کنیم آمریکاییها بدون استراتژی وارد مذاکره میشوند. آنها مذاکرات را قبل از ورود شبیهسازی میکنند، پرسشها و پاسخهای لازم را تدوین و خروجی مورد نظر را بر اساس اهداف تعریف شده مشخص میکنند. قبل، حین و بعد از مذاکرات از پیوستهای رسانهای و عملیات روانی برای متقاعدسازی و پذیرش طرف مقابل استفاده میکنند.
دولت اوباما، محور مذاکرات برجام در 1+5، پس از بهرهبرداری سیاسی از این توافق حتی یک روز پایبندی عملی به تعهدات خود نداشت. مواضع ترامپ پس از روی کار آمدن، در دور نخست آشکارا مخالفت با برجام و نهایتاً خروج از آن بود. ترامپ، به لحاظ شخصیت و سوابق، سیاستمدار حرفهای نیست؛ او بیشتر یک شومن و آکتور غیرحرفهای سینما و منفعتپرست بازاری است. موضع جمهوریخواهان و حتی دموکراتها مخالفت با حق ایران در برخورداری از چرخه سوخت است و سه کشور اروپایی نیز این موضع را در تبعیت از آمریکا به صراحت بیان کردند.
بنابراین، تاکید بر «غنیسازی صفر» از میانه مذاکرات نه به دلیل تغییر واقعیتها بلکه به خاطر استراتژی آمریکاییها بود: انتقال این پیام که تحت هیچ شرایطی با غنیسازی حتی یک درصد از اورانیوم در ایران موافق نیستند. شاهد این مدعا آن است که ترامپ و ویتکاف نه بعد از سه دور مذاکره بلکه بعد از اولین دور مذاکره، بحث غنیسازی صفر را مطرح کردند. متأسفانه شاخکهای دستگاه سیاست خارجی ایران از حساسیت لازم برخوردار نبود و ذوقزدگی برخی برای حفظ ژست مذاکره مشهود بود و ما فریب خوردیم.
در حالی دور ششم مذاکرات برنامهریزی شده بود که دو روز قبل از آن رژیم صهیونیستی به ایران حمله و متعاقباً آمریکا نیز به تاسیسات هستهای نطنز، فردو و اصفهان حمله کرد. برخی استدلال میکنند که بعد از مخالفت جدی ایران با «غنیسازی صفر»، آمریکا رویکرد خود به مذاکرات را عوض کرد و اعلام زمان دور ششم گفتگو «پوششی» برای اقدام غافلگیرانه اسرائیل بوده است. برخی نیز معتقد هستند این مذاکرات از ابتدا پوشش بوده است. ارزیابی شما چیست؟