فرابورس چیست و چه تفاوتی با بورس دارد؟

به گزارش گروه اقتصادی یکتاپرس، کارشناسان بازار سرمایه بر این عقیده هستند که افراد تازه وارد باید به بحث آموزش بورس اهمیت دهند و بدون هیچ آگاهی وارد بورس نشوند. 

بسیاری از افراد شاید در همان ابتدا ندانند که تفاوت میان بورس و فرابورس در چیست؟ یکتاپرس در این متن به شما کمک می کند که تفاوت عمده میان بورس و فرابورس و همچنین با انواع بورس آشنا شوید.

انواع بورس:

کلمه بورس به معنی بازار یا محل مبادله است و در ایران چهار بورس یا چهار بازار بزرگ زیرمجموعه سازمان بورس اوراق بهادار هستند.

این بازار ها شامل بورس، فرابورس ، بورس کالا و بورس انرژی می باشد و همگی اینها زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار تهران فعالیت می کنند. ما در ایران بورس ارز برای معاملات و تبادلات و سرمایه گذاری ارز های خارجی به شکل مرسوم جهانی نداریم و خرید و فروش ارز بصورت دستی در بازار آزاد و صرافی ها انجام می شود.

بورس:

اولین مورد از انواع بورس در ایران بورس است که فکر ایجاد شرکت بورس اوراق بهادار تهران در سال 15 مطرح شد و با تصویب ایجاد آن در سال 45 از 15 بهمن 46 بورس ایران شروع به فعالیت خود کرد.بورس تهران نیز در ابتدا بوسیله تخته سیاه و گچ قیمت سهام ها را در تالار به نمایش در می آورد و معاملات بسیار محدود توسط کارگزاری ها هفته ای در یک روز و ساعات محدود انجام می شد. ولی با پیشرفت ها و افزایش شرکت های پذیرفته شده در سازمان بورس و همچنین بیشتر شدن تعداد کار گذاری ها و مهم تر از همه پیشرفت تکنولوژی امروزه برای معامله کرده نیازی برای رفتن به هیچ اداره و سازمانی نیست و صرفا با استفاده از یک موبایل و یا کامپیوتر می توانید از خانه به راحتی هر سهمی را که خواستید بخرید و یا بفروشید.

ساختمان بورس اوراق بهادار در خیابان حافظ تهران می باشد.در بورس اوراق بهادار تهران معاملات سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و اوراق مشارکت انجام می پذیرد که تمام معاملات از طریق کارگزاری ها و با داشتن کد های معاملاتی انجام می شود.

شرکت های پذیرفته شده در بورس بر حسب شاخص های آماری همچون سودسازی،سرمایه ثبت شده، سهام شناور ،میزان شفافیت و …. رتبه بندی می شوند و به دو دسته در بازار های اول و دوم تقسیم می شوند که بازار اول نیز از دو زیرمجموعه ی تابلو اصلی و فرعی تشکیل شده.
در حال حاضر ساعات معاملاتی بورس از 9 تا 12:30 روز های شنبه تا چهارشنبه ( غیر از تعطیلات رسمی ) با دامنه نوسان قیمت 5% می باشد. شرکت بورس اوراق بهادار تهران خود جز شرکت های سهامی می باشد که نماد معاملاتی آن بورس است و می توان در بازار سهام این شرکت را خرید و فروش کرد. نهاد های معاملاتی می توانند در رتبه بندی های سازمان بورس جا به جا شوند مثلا با پیشرفت به تابلوی اصلی بازار اول انتقال پیدا کنند یا حتی از بازار اخراج شوند که بستگی به عملکرد آنها طبق معیار های سازمان بورس دارد.

فرابورس:

تأمین سرمایه یکی از موضوعات و اهداف مهم شرکت‌ها است که همواره در پی آن هستند. عرضه سهام در بورس نیز یکی از از بهترین راه‌های جذب سرمایه است که معمولاً شرکت‌ها از آن استقبال می‌کنند. البته در بازار بورس قوانین و ساختارهایی وجود دارد که هر شرکتی قادر به ورود به آن نیست. فرابورس نیز مانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای داد و ستد اوراق بهادار یا سهام است و شرایط و قوانین معاملاتی ساده‌تری برای پذیرش شرکت‌ها و داد و ستد سهام دارد.

پس، در واقع می‌توان گفت که مهم‌ترین وظیفه فرابورس، سازمان‌دهی آن بخش از شرکت‌های متمایل به حضور در بازار سرمایه است که هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند. سطح نظارت در فرابورس، کمتر از بورس است و از نظر گزارش‌گیری، در طول یک سال مالی، شرکت‌های بورس ملزم به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند. همین امر سبب می‌شود ریسک سرمایه‌گذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد.

جالب است بدانید که نام فرابورس از اصطلاح انگلیسی Over-the-counter یا به اختصار OTC به معنای خارج از بورس گرفته شده است.

بورس و فرابورس چه فرقی دارند؟

تفاوتهای بورس و فرابورس به نحوه پذیرش و نوع استاندارهای هر شرکت برای پذیرش آن شرکت ارتباط دارد. در بدو تاسیس شرکت بورس اوراق بهادار تهران اعتقاد بر این بود که این بازار باید فقط جایگاه شرکتهای بزرگ و سودده باشد تا سرمایه گذاران با آسوده خاطر بیشتری نسبت به سرمایه گذاری اقدام نمایند اما به‌مرور با افزایش سرمایه گذاران و اضافه شدن سیستم های الکترونیکی و آنلاین و نیز افزایش تقاضای شرکتها برای پذیرش و درخواست تامین مالی از بورس ، بورس دیگری بنام فرابورس در سال 1388 راه اندازی گردید و شرایط نسبتاً ساده تری برای جذب شرکت ها در آن مهیا گردید .

از سویی دیگر هر دو بازار بورس و فرابورس به بخش های مختلفی طبقه بندی شده و هر شرکت در صورت احراز شرایط می تواند با موافقت سازمان به طبقه بالاتر رفته یا برعکس درصورت از دست دادن پاره ای از شرایط به طبقه پایین تر منتقل خواهد شد.

بورس اوراق بهادار تهران به بازار اول و بازار دوم طبقه بندی شده است و خود بازار اول به دو بخش تابلوی اصلی و تابلوی فرعی بخش بندی شده است.

شرکت فرابورس نیز به طبقات بازار اول و بازار دوم تقسیم شده است و درصورتیکه شرکتی هیچ کدام از این شرایط را نداشته باشد طی شرایطی سهام آن شرکتها می تواند در یکی از تابلوهای بازار پایه مبادله گردد.

بطور کلی اگر سرمایه اولیه یک شرکت کمتر از 20میلیارد تومان و یا تعداد سهامداران اولیه کمتر از 250نفر باشد این شرکت امکان ورود به بورس را نداشته و می تواند در یکی از تابلوهای فرابورس درج شود . اگر سرمایه اولیه یک شرکت بین 20 تا 50میلیارد تومان باشد در بازار دوم بورس و اگر بین 50 تا 100میلیارد تومان باشد امکان درج در بازار اول تابلوی اصلی را خواهد داشت.

البته استانداردها یا شرایط بورس و فرابورس محدود به حداقل سرمایه و تعداد سهامداران نیست و پارامترهای دیگری نیز از جمله حداقل سهام شناور، حداقل سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه، داشتن یا نداشتن زیان انباشته، نسبت حقوق سهامداران و نیز میزان سودسازی در تقسیم بندی جایگاه آن شرکت تاثیر گذار است.

انتهای پیام/