به گزارش گروه اجتماعی یکتا پرس، عقده حقارت یا خودکم بینی نوعی احساس روانشناختی است که در آن فرد خودش را حقیر و کم می بیند. این احساس کاملاً یا تا حدی ناخودآگاه است. در واقع خودکم بینی نوعی حالت ذهنی است که طی آن شما حس می کنید کمتر و پایین تر از دیگران هستید و به همین دلیل همه تعاملات شما با خانواده، دوستان و همکارانتان دچار مشکل می شود.
اگر خودکم بینی داشته باشید، به احتمال زیاد احساس عدم کفایت می کنید و تصور می کنید به خوبی اطرافیانتان نیستید. احساس خودکم بینی اغلب امور مربوط به والدین یا امور فکری و ذهنی ظاهر می شود و معمولا فرد مدام از خودش در این زمینه ها و موارد دیگر انتقاد می کند.
علائم عقده حقارت شامل موارد زیر می‌شود:
بعضی اوقات ممکن است احساس کنید کاری که انجام می‌دهید به اندازه کافی خوب نیست، این بدان معنیست که شما بهترین تلاشتان را انجام می‌دهید، ولی از نتیجه آن ناراضی هستید. اگراین مشکل زمینه‌های دیگر زندگی تان را تحت تاثیر قرار بدهد یعنی دچار خودکم بینی هستید. اگر میل به کامل بودن باعث تاخیر یا غفلت شما از موارد مهم دیگر شود، یعنی مشکل خودکم بینی دارید.
وقتی دچار خودکم بینی می‌شوید از دیگران کناره گیری می‌کنید، چون آن‌ها به شما حس حقارت می‌دهند یا می‌ترسید که به خاطر عیب و نقص هایتان شما را در گروهشان نپذیرند. در چنین حالتی شما به تدریج از دوستانتان کناره گیری کرده و از پیدا کردن دوستان جدید هم خودداری می‌کنید. با همکارانتان معاشرت نمی‌کنید و به ندرت در سرگرمی‌های جمعی شرکت می‌کنید. در واقع هر چه افراد نزدیک به شما کمتر باشند، احساس امنیت بیشتری می‌کنید.
اگر به خودکم بینی دچار باشید تصور می‌کنید که از بعضی جهات مهم شبیه دیگران نیستید. از آنجایی که این اختلافات و تفاوت‌ها باعث احساس حقارت در شما می‌شوند، نمی‌توانید دوستان جدیدی پیدا کنید و به جای اینکه روی وجه تشابه خودتان با دیگران متمرکز شوید به تفاوت هایتان با آن‌ها فکر می‌کنید. همین مساله باعث ایجاد شکاف بین شما و بقیه می‌شود.
از آنجایی که در خودکم بینی شما احساس ناکافی بودن دارید، اغلب اوقات دوست دارید که بقیه هم همین حس را داشته باشند؛ بنابراین شروع به انتقاد و عیب جویی کردن از دیگران می‌کنید و دیگران را به خاطر اشتباهات خودتان مقصر می‌دانید. در حالیکه متوجه نمی‌شوید که بخاطر همین رفتارتان در نظر دیگران زننده و بد به نظر می‌رسید نه به خاطر چیز‌های دیگر.
در خودکم بینی حتی انتقاد ملایم هم برای شما صدمه زننده است، چون بسیار شکننده و حساس هستید. حتی اگر کسی شما را دوست داشته باشد و از سر کمک و خیرخواهی چیزی بگوید باز هم آن را جدی می‌گیرید و ناراحت می‌شوید. شما نمی‌توانید تحمل کنید دیگران بگویند اشتباه کرده اید یا اگر فلان کار را بکنید پیشرفت می‌کنید. دیگران اغلب می‌گویند که شما بازخورد خوبی نشان نمی‌دهید و خیلی زود ناراحت می‌شوید.
وقتی خودکم بین باشید نسبت به افکار، اعمال و حرف‌های دیگران نسبت به خودتان بسیار حساس می‌شوید. از آنجایی که شما مستعد احساس بی کفایتی و شرمندگی هستید، این مساله روی خیلی از کارهایتان مثل نحوه استفاده از شبکه‌های اجتماعی هم تاثیر می‌گذارد.
به عنوان مثال وقتی مطلبی را ارسال می‌کنید، مدام چک می‌کنید که آیا بقیه حرف هایتان را می‌پسندند و درباره آن نظری می‌دهند یا نه. مدام نگران این هستید که کسی درباره تان بد حرف نزند یا فکر بدی راجع به شما نکند. علاوه بر این دائما پست هایتان را چک می‌کنید تا ببینید بقیه چه نظری درباره شما دارند.
وقتی دیگران درباره شما حرف‌های خوشایندی می‌زنند بسیار خوشحال می‌شوید. سعی می‌کنید خیلی مفید باشید و دقیقا همان کاری را بکنید که دیگران از شما می‌خواهند تا مناسب و خوب به نظر برسید. به خاطر خودکم بینی، شما شما نیاز شدیدی به این دارید که دیگران شما را دوست داشته باشند و برای اینکه احساس شادی و خوشحالی کنید به چاپلوسی نیاز دارید.
شما جلوی دیگران وانمود می‌کنید که انسان کاملی هستید. هیچ کس نباید از ایرادات و عیب‌های شما باخبر شود؛ پس از هرچیزی که باعث بد جلوه دادن شما شود دوری می‌کنید. این کار مانع از ریسک کردن و به خطر افتادن شما می‌شود، ولی از طرفی هم حداقل خودتان می‌دانید که در حال فیلم بازی کردن هستید. ممکن است حتی دیگران هم متوجه دروغین بودن شما بشوند، مثل بازیگری که در حال بازی کردن است و کارهایش واقعی نیستند.
به خاطر احساس حقارتی که دارید، هر وقت مجبور باشید جلوی دیگران کاری را انجام بدهید، مضطرب و نگران می‌شوید. شما از شکست و یا از اینکه دیگران به خودتان و کارتان بخندند می‌ترسید، برای همین شانستان را امتحان نمی‌کنید و فرصت‌های رشد را یکی بعد از دیگری از دست می‌دهید.
عزت نفس پایین شما باعث می‌شود به دیگران اجازه بدهید هر طور می‌خواهند با شما رفتار کنند حتی اگر به نفعتان نباشد. در چنین شرایطی اغلب از بلند حرف زدن می‌ترسید و خواسته‌های دیگران را به اولویت‌های خودتان ترجیح می‌دهید و از خودتان غافل می‌مانید. در نهایت نیز احساس بدتری به خودتان خواهید داشت.
انتهای پیام/