روزی گرم که دمای اسکله بالای ۴۰ درجه بود، همه مشغول کارهای روزانه خود بودند که ناگهان انفجاری هولناک و بی سابقه، حادثه ای را بر سرشان آوار کرد.
ظهر ششم اردیبهشت، بندر شهید رجایی بندرعباس است و انفجاری مهیب در یکی از بخش های آن موجب بروز آتش‌سوزی گسترده و مصدومیت بیش از هزار نفر شد. صدای انفجار تا کیلومترها دورتر ترس را به جان افراد انداخت و دود غلیظ ناشی از حریق، آسمان بندرعباس را سیاه کرد.
شهروندان همه هراسان در سیاهی ناشی از دود به سمت محل انفجار آمدند، چشم چشم را نمی دید اما هریک نگران حال دیگری بود، هرچند که هیچ کس نمی دانست چه اتفاقی افتاده است اما صدای سهمگین این انفجار بزرگ قاصد اتفاقات ناگوار پس از آن بود.
گرمای هوا و شرایط جوی نامساعد، آوار زیاد ناشی از شدت انفجار، دود غلیظ و گسترده، احتمال وقوع انفجارهای بعدی و خطر ناشی از آن، شرایط محدوده انفجار در اسکله بندر شهیدرجایی را بسیار وخیم کرده بود.
صدای انفجار به قدری بلند بود که عده ای را میخکوب و عده ای دیگر را به سمتی دیگر پرتاب کرد اما اصل موضوع کسانی بودند که در شعله های آتش گرفتار شده بودند، هرکسی از هر راهی خود را به محل اصلی انفجار رساند تا شاید کمکی باشد برای نجات جان یک انسان اما حادثه بزرگتر از این حرف ها بود.
مردم، تیم های امدادی هلال احمر، اورژانس و آتش نشانی به محل حادثه آمدند، هنوز شعله‌های زبانه می کشید و بسیاری از مصدومان در وضعیت بحرانی قرار داشتند.
عملیات امداد و نجات با سرعت، دقت و فداکاری مثال‌زدنی آغاز شد؛ صحنه‌ای که نمایانگر تعهد بی‌چون و چرای این نیروها به نجات جان انسان‌ها بود.
در ساعات ابتدایی پس از انفجار، حدود هزار نفر از کارکنان، کارگران و مردم محلی که در شعاع انفجار قرار داشتند، دچار آسیب‌های زیادی شدند. مصدومان با طیفی گسترده از سوختگی، شکستگی، مشکلات تنفسی ناشی از استنشاق گازهای سمی و جراحات ناشی از پرتاب اشیاء روبرو بودند.
تیم‌های اورژانس، با استفاده از آمبولانس‌های مجهز، تجهیزات اولیه نجات و همچنین واحدهای سیار فوریت‌های پزشکی، در محل حاضر شده و به سرعت دسته‌بندی و ارزیابی اولیه مصدومان را آغاز کردند.
تیم‌های امدادگر هلال احمر نیز در کنار نیروهای اورژانس، بیماران را به بیمارستان منتقل کردند. خدمات اولیه شامل احیای قلبی-ریوی، پانسمان زخم‌ها، اکسیژن‌تراپی و کنترل خون‌ریزی انجام شد.
در آن فضای پر از دود و آتش، امدادگران با جان‌فشانی بی‌وقفه، در حال بیرون کشیدن مصدومان از زیر آوارها و نقاط خطرناک بودند. آن‌ها مجبور بودند بسیاری از افراد را با استفاده از برانکارد و حتی با دست، از نواحی بسیار داغ و آلوده به گاز خارج کنند. در این عملیات، هماهنگی بین هلال احمر، اورژانس، آتش‌نشانی وجود داشت.
امدادگر هلال احمر که در نخستین ساعات بعد از حادثه به محل اعزام شده است، گفت در بدو ورود به محدوده وقوع انفجار، وجود نیوجرسی(مانع بتنی) توجهم را به خود جلب کرد، وجود نیوجرسی ها خود به مانعی برای گسترش موج ناشی از انفجار تبدیل شده بود و اگر بودند قطعا گستره تخریب و خسارات بسیار می‌شد.
وی افزود: به ساختمان اداری که تخریب شده بود، رفتیم و چند جسدی را که در داخل ساختمان بود به بیرون منتقل کردیم.
این امدادگر گفت: گرمای هوا به حدی زیاد بود که امدادگران هر چند وقت یکبار نیاز به استراحت و ریکاوری داشتند، برهمین اساس خیابانی در محدوده بندر برای استراحت امدادگران انتخاب شده بود که در همان ساعات اولیه به دلیل تعدد انفجارها، مجبور به ترک محل و عقب نشینی و انتخاب مکان دیگری برای استراحت و ریکاوری امدادگران شدیم.
امدادگران فرشتگانی هستند که بال ندارند؛ آنان که در دل بحران‌ها بارقه‌های امید می‌آفرینند و جان بر کف در میدان حوادث حضور می‌یابند؛ ایثارگرانی هستند که برای تسلای خاطر آسیب‌دیدگان از هیچ کمک و حمایتی دریغ نمی‌کنند.
گروه‌ها هر بیست دقیقه وارد منطقه می‌شدند، کار خود را انجام می‌دادند و برای بازیابی نیرو از صحنه خارج می‌شدند. در این چرخش دقیق و از پیش طراحی‌شده، حتی لحظه‌ای از تلاش برای نجات یا آواربرداری فروگذار نشد. نوید مظفری، نجاتگر یکم جمعیت هلال احمر استان هرمزگان که از دقایق اولیه در محل حضور داشت، از مدیریت حرفه‌ای عملیات می‌گوید: همه چیز با برنامه‌ریزی دقیق پیش رفت.
وی افزود: با تعویض نیروها، فشار روانی و جسمی کمتر می‌شد. تجهیزات ما کامل بود، اما کار بسیار سخت و نفس‌گیر بود. حریق گسترده و تلاش برای مهار آن از زمین و هوا همزمان با امدادرسانی به مصدومان، آتش‌سوزی ناشی از انفجار با شدت ادامه داشت. شعله‌ها به سرعت به نقاط دیگر محوطه کانتینری سرایت کرده و انبارهای مجاور را تهدید می‌کردند. در همین زمان، بالگردهای آب‌پاش وارد عمل شدند. نیروهای هلال احمر، با همکاری آتش‌نشانی و دیگر سازمان‌ها، اقدام به اطفای حریق کردند. انفجارهای کوچک متوالی از بشکه‌های قیر و مخازن مواد شیمیایی باعث شده بود که هر لحظه شرایط بحرانی‌تر شود.
این امدادگر گفت: اما با جداسازی سریع بشکه‌ها و هدایت آتش به مسیرهای کنترلی، دامنه حریق تا عصر کاهش یافت. شب هنگام، گرمای حاصل از سوختن قیر و تغییر مسیر باد، دوباره شرایط را دشوارتر کرد، اما مدیریت صحیح اجازه گسترش آتش به نقاط حساس را نداد. جست‌وجوی جان‌های زیر آوار و چالش‌های انسانی مأموریت آواربرداری، یکی از مهم‌ترین و در عین حال خطرناک‌ترین بخش‌های عملیات بود. نیروهای تخصصی امداد و نجات با استفاده از ابزارهای دستی و سبک، وارد بخش‌های تخریب‌شده شدند. متأسفانه، اغلب افرادی که در محوطه اصلی حضور داشتند، به دلیل شدت انفجار یا سوختگی جان خود را از دست داده بودند.
مظفری روایت می‌کند: تلخ‌ترین لحظه دیدن پیکرهایی بود که در حالت ایستاده و بدون حرکت، توسط موج انفجار خشک شده بودند. این صحنه‌ها هیچ‌گاه از ذهن ما پاک نمی‌شوند. پشتیبانی روانی؛ سنگینی حادثه بر دل خانواده‌ها نیروهای تیم سحر هلال احمر، که وظیفه حمایت روانی در بحران‌ها را بر عهده دارند.
وی گفت: به‌سرعت در محل حاضر شدند. خانواده‌های نگران، کارگران داغدار و افرادی که در شوک حادثه به‌سر می‌بردند، نیازمند همدلی و آرامش بودند. تنها صدای گریه و شیون، فضای اطراف بندر را پر کرده بود. امدادگران در کنار عملیات فیزیکی، باید به بحران روحی موجود نیز رسیدگی می‌کردند.
سخنگوی جمعیت هلال احمر از استقرار ۵۰ تیم امداد و نجات و درمان در محل حادثه بندر شهید رجایی خبر داد و گفت: تاکنون ٣١ سورتی پرواز بالگرد های هلال احمر برای اطفای حریق در بندر شهید رجایی انجام شده است.
مجتبی خالدی افزود: در محل حادثه ۴۶ تیم امداد و نجات، ۲ تیم درمان اضطراری و ۲ تیم حمایت‌های روانی حضور دارند که به حادثه دیدگان خدمات ارایه می دهند.
وی اظهار کرد: این حادثه تاکنون هزار و ۲۰۰ مصدوم، ۷۰ جان باخته و ۶ مفقودی داشته است.
به گفته وی، ۵۰ تیم عملیات جمعیت هلال احمر در صحنه حضور دارند و ۵۰ تیم دیگر هم در حالت آماده باش هستند.
تیم‌های امداد و نجات با چهره هایی دود گرفته و خسته از تلاشی ۷۲ ساعته ولی همچنان ایستاده و با امید به فردایی روشن تر به نجات حادثه دیدگان ادامه می دهند، نیروهایی که در اوج خستگی قوت قلب یکدیگرند و نوید پایان روزهای دودگرفته را می دهند ، همین امید است که انها را به پیش می برد.
انتهای پیام/