آمار پزشکی قانونی حاکی از آن است که وجود همسرآزاری در کشور را نمی‌توان نادیده گرفت و باید به فکر علاج آن بود؛ هرچند بر اساس آمار، همسر آزاری در ماه های سرد سال کمتر از فصول گرم است.
همسر آزاری چیست؟ همسرآزاری نوعی خشونت خانگی است و به طور کلی به هر نوع سوء استفاده ای که زوجین به قصد اذیت و آزار همسر خود انجام می دهند، اشاره می کند. این نوع رفتار با شریک زندگی شخص آزارگر می تواند به شکل آزار روحی یا جسمی باشد و بسیاری از موارد خشونت خانگی هر دو را دارند.
آمار معاینات مربوط به مدعیان همسر آزاری از سال ۱۳۹۶ تا زمستان ۱۴۰۲
اخیرا آماری از معاینات مربوط به مدعیان همسر آزاری از سال ۱۳۹۶ تا زمستان ۱۴۰۲ از سوی پزشکی قانونی منتشر شده که حاکی از شرایط همسر آزاری طی این سال ها در کشور است؛ بر این اساس در سال ۱۳۹۶ تعداد ۸۱ هزار و ۷۲۹ مورد همسر آزاری از نظر جسمی وجود داشته است که ۴ هزار و ۶۷۰ مرد و ۷۷ هزار و ۵۹ زن مورد آزار قرار گرفتند در همین سال همسر آزاری از نظر روانی ۴۵ مورد بوده است که ۵ مورد مرد و ۴۰ مورد زن بوده است.
در ادامه این گزارش مشاهده می شود که در سال ۱۳۹۷ همسر آزاری از نظر جسمی ۸۳ هزار و ۶۴۶ مورد بوده است که ۴۶۲ مورد مرد و ۷۹ هزار و ۴۸۴ نفر زن بوده‌اند؛ همچنین از نظر روانی نیز ۴۴ مورد همسرآزاری ثبت شده است که ۱۹ مورد مرد و ۲۵ مورد زن بوده است.
در سال ۹۸ بر اساس آمار ۸۵ هزار و ۳۵۷ مورد همسر آزاری از نظر جسمی انجام شده است که شامل سه هزار و ۷۳۳ مورد مرد و ۸۱ هزار و ۶۴۲ مورد زن بوده‌اند؛ در همین سال از نظر روانی ۱۵۲ مورد همسر آزاری انجام شده است که ۴۹ مورد آن مرد و ۱۰۳ مورد زن بوده‌اند.
همچنین در سال ۹۹، تعداد ۸۰ هزار و ۱۸۷ مورد همسر آزاری از نظر جسمی رخ داده که شامل ۲ هزار و ۹۹۱ مرد و ۷۷ هزار و ۱۹۶ زن بوده است.
بر اساس آمار سازمان پزشکی قانونی، در سال ۱۴۰۰ از تعداد ۷۷ هزار و ۶۳۷ مورد معاینات همسرآزاری جسمی، ۲ هزار و ۵۰۷ مرد و ۷۵ هزار و ۱۳۰ زن مورد همسر آزاری قرار گرفته بودند. همچنین در سال ۱۴۰۱، تعداد ۷۱ هزار و ۴۳۱ مورد همسر آزاری جسمی رخ داده است که از تعداد ۲ هزار و ۱۳۲ مرد و ۶۹ هزار و ۲۹۹ مورد زن بوده است. در همین سال ۱۱۸ مورد همسر آزاری از نظر روان رخ داده است که ۳۰ مورد آن مرد و ۸۸ مورد زن بوده‌اند.
سازمان پزشکی قانونی در این آمار به تفکیک آمار همسر آزاری در فصل های زمستان و تابستان سال‌های ۱۴۰۰، ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ پرداخته است.
بر اساس آمار منتشر شده، در زمستان ۱۴۰۰، تعداد ۱۶ هزار و ۹۱۹ مورد همسر آزاری جسمی رخ داده که ۵۱۷ مورد آن مرد و ۱۶ هزار و ۴۰۲ مورد زن بودند.
همسرآزاری از کجا نشات می‌گیرد
فریده دکانه‌ای فرد؛ روانشناس در این خصوص اظهار داشت: همسرآزاری هنوز هم وجود دارد و نمی توان گفت پرونده آن به زودی بسته می شود اما آمار این جرم به دلیل افزایش آگاهی، سطح دانش، شعور و تحصیلات مردم، رو به کاهش است.
همسرآزاری هنوز هم وجود دارد و نمی توان گفت پرونده آن به زودی بسته می شود اما آمار این جرم به دلیل افزایش آگاهی، سطح دانش، شعور و تحصیلات مردم، رو به کاهش است.
وی با بیان اینکه به واسطه برنامه هایی که از سوی صدا و سیما، وزارت ارشاد، مراکز مشاوره، وزارت ورزش و جوانان و سازمان نظام روانشناسی تهیه شده ، آمار همسر آزاری کمتر شده است، گفت: در گذشته دور، همسرآزاری بیشتر فیزیکی بوده اما اکنون بُعد روانی و عاطفی همسر آزاری بیشتر شده است؛ در بُعد فیزیکی و جسمانی همسر آزاری خیلی کمتر شده اما در تنبیه روانی شامل قهر کردن طولانی زوجین با یکدیگر، محرومیت های عاطفی و جنسی که به یکدیگر می دهند، بیشتر از گذشته شده است.
دکانه ای فرد اضافه کرد: با توجه به ریشه همسر آزاری می‌توان گفت که سبک فرزندپروری والدین، الگوهای تربیتی، چشم و همچشمی‌های موجود در جامعه در موضوع رفتارهای فرهنگی، گره‌ها و عقده‌های درونی دوران کودکی، قربانیان جنسی در دوران کودکی، نیازهای پاسخ داده نشده، توقعات بیش از حد توان زوجین از یکدیگر، اعتیاد و بیکاری و تورم، همه موجب می شود همسرآزاری در انواع جسمی و روانی در جامعه رخ دهد.
وی ادامه داد: بین روابط زوجین نیز الگوهایی که از گذشته دور با خودمان می آوریم باعث شده که خیلی از دختران انتقام مادرانشان را از شوهرانشان می گیرند، به عنوان مثال می گویند: «مادرم به پدرم رو می داد و پدرم پر رو شده بود؛ من نمی خواهم مانند مادرم رفتار کنم» متاسفانه ادبیاتی از این دست را زیاد از زوجین جوان می شنویم و یا اینکه فرزندان پسر که شاهد کتک زدن مادر توسط پدر بوده اند، این موضوع را عادی قلمداد می کنند و ممکن است در آینده، این رفتار را با همسران خود تکرار کنند.
وی درباره اینکه در فصل زمستان همسرآزاری کمتر است نیز توضیح داد: در فصول سرد سال، روزها کوتاه تر است و افراد زمان کمتری در کنار خانواده هستند، و به دلیل تغییرات فصلی افراد دارای خلق و خوی آرامی هستند اما در فصل تابستان افراد به دلیل گرمای هوا و تغییرات فصلی وضعیت متفاوتی دارند و ممکن است تغییرات خلقی در آنها در کنار مشکلات مختلف اقتصادی، اجتماعی به همسرآزاری منجر شود.
برخی از مرتکبان خشونت از شرکت در برنامه‌های آموزشی بهزیستی سر باز می زنند
سرپرست معاونت فرهنگی و امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره برنامه آموزشی ویژه مرتکبان خشونت نیز گفت: برنامه مشاوره و آموزش مرتکبان خشونت همیشه کنار دیگر برنامه‌های بهزیستی بوده است.
موسوی افزود: با این وجود، مرتکبان خشونت باید خودشان بپذیرند که مورد آموزش و مشاوره قرار بگیرند که اغلب می پذیرند و در فضای آموزشی قرار می گیرند اما نمی‌توان گفت همه مرتکبان خشونت این استقبال را دارند.
وی خاطرنشان کرد: اصل این است که فرد بخواهد تغییری در رفتار خود بدهد و اشکالات رفتاری را بپذیرد. تا زمانی که فرد اشکالات رفتاری خود را نپذیرد و تصور کند که فقط طرف مقابلش مشکل دارد، نمی‌تواند آموزشی ببیند.